گزارش تکاندهنده سنا از شکنجه توسط سیا
گزارش مهم کمیته اطلاعاتی سنای آمریکا درباره کاربرد احتمالی شکنجه در بازجویی سیا (سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا) از مظنونان در “جنگ علیه تروریسم” بعد از مدت ها تاخیر منتشر شد.
به گزارش پایگاه خبری“شاهین نا“ به گزارش بی بی سی، تهیه کنندگان گزارش نتیجه گرفته است که این شیوه ها به “اطلاعات مهم و قابل پیگیری” منجر نشده و جزییات به دست آمده از این بازجویی ها در دفاع از امنیت ملی آمریکا کلیدی نبوده است.
گزارش منتشر شده صرفا خلاصه ای از تحقیق ۶۷۰۰ صفحه ای این کمیته است.
رئیس کمیته اطلاعاتی سنا، سناتور دیان فاینستاین امروز همزمان با انتشار نتیجه تحقیق ۵ ساله این کمیته گفت گزارش نتیجه بررسی دست کم ۱۹ بازداشتگاه مخفی سی آی ای در کشورهای ثالث و بازجویی دست کم۱۱۹ نفر با شیوه های خشن که در مواردی به شکنجه تبدیل شده است.
گزارش با نتیجه گیری های تکان دهنده ای که حاصل ماه ها ملاقات با سازمان مرکزی اطلاعات و امنیت آمریکا و دسترسی به میلیون ها صفحه مکاتبات و اسناد داخلی این سازمان بوده می گوید:
شیوه های بازجویی خشن این سازمان به اطلاعات کلیدی برای دفاع از امنیت ملی آمریکا منجر نشده است.
سی آی ای مستمرا اطلاعات غلطی درباره اجرای این بازجویی ها و تاثیر آن به سیاستمداران و مردم آمریکا داده است و آنها را گمراه کرده است.
مدیریت سی آی ای بر برنامه “بازجویی های خشن” به شدت ناکافی و مخدوش بوده است.
شیوه های به کارگرفته شده به مراتب از آنچه سی آی ای به سیاستمداران و مردم آمریکا گفته اند خشن تر بوده است.
جان برنان رئیس سیا گفته “اطلاعاتی که از راه این برنامه جمعآوری شده برای درک ما از القاعده حیاتی بود و تلاشهای ضدتروریستی امروزمان نتیجه آگاهیهای آن زمان است.”
با این وجود سازمان سیآیای اشتباههایش را در اجرای این برنامه به خصوص عدم آمادگی در عملیاتی در این مقیاس برای بازجویی و بازداشت زندانیان تصدیق میکند.
برنامه بازجویی از مظنونان تروریستی که درون سازمان سیا با عنوان “تفسیر، بازداشت و بازجویی” مشهور است، از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۰۷ در دوران ریاست جمهوری جورج بوش اجرا می شد و پس از روی کار آمدن باراک اوباما به دستور او متوقف شد.
‘لکه ننگ’
سناتور فاینستاین گفته است شیوه های ظالمانه سی آی ای، ‘لکه ننگی در تاریخ آمریکا و ارزش هایش خواهند بود’.
باراک اوباما در واکنش به انتشار این گزارش گفت که این شیوه ها به موضع آمریکا در جهان “ضربه ای جدی” وارد کرده است و تاکید کرده آمریکا دیگر از این شیوه ها استفاده نخواهد کرد.
اوباما سه شنبه شب به وقت آمریکا به شبکه تله موندو هم گفت: “پس از حملات ۱۱ سپتامبر کشور دچار شوک شدید روحی و وضعیتی لغزنده و نامطمئن در مورد تکرار آن حملات بود و و روشن است که سیا شتابزده و برنامه ای بدون اندیشه زیاد درباره عواقب احتمالی آن طراحی کرد.”
او گفت در آن برنامه حد و مرزها و اینکه دقیقا چه کسی مسئول و پاسخگوی برنامه است به خوبی مشخص نشد.
اوباما قبلا هم گفته است که به نظر او سیا در آن دوران تحت “فشار عظیمی” برای جلوگیری از حملات دیگری از نوع ۱۱ سپتامبر بود و برای همین دچار خطا شد.
با این حال او گفت هرچند نگران واکنش های احتمالی علیه آمریکایی ها در جهان است اما این گزارش باید منتشر می شد تا اطمینان حاصل شود که این اشتباهات تکرار نشود.
در مقابل برخی جمهوری خواهان سنا نیز در واکنش به انتشار این گزارش گفته اند اطلاعات به دست آمده از بازجویی ها در دستگیری “تروریست ها” از جمله اسامه بن لادن موثر بوده است.
سناتور میچ مک کانل، رهبر جمهوری خواه سنا و سناتور سکسبی چمبلیس از اعضای ارشد کمیته اطلاعاتی سنا در بیانیه ای مشترک گفته اند ادعاهای گزارش منتشر شده توسط حزب دموکرات در کمیته اطلاعات غلط است گفته اند انتشار آن تبعات جدی برای امنیت ملی آمریکا خواهد داشت.
این درحالی است که سناتور جمهوری خواه جان مک کین، که خود در طول اسارت در ویتنام به شدت شکنجه شده بود، در واکنش به این گزارش از انتشار آن حمایت کرد و تاکید کرد که این شیوه ها به اعتبار جهانی آمریکا ضربه زده است.
مک کین گفت پذیرش حقیقت گاهی دشوار است، گاهی ممکن است به دشواری هایی برای آمریکا منجر شود اما ‘این حق مردم آمریکاست’ که بدانند تاثیر این سیاست ها و حاصل آن چه بوده است.
این سناتور در عین حال گفت ممکن است انتشار این گزارش به خشونت در نقاط مختلف جهان علیه منافع آمریکا منجر شود اما جهان مدتهاست که از به کارگیری این شیوه ها خبردار بوده است و جلوگیری از انتشار آن را به بهانه به خطر افتادن امنیت آمریکا بیهوده خواند.
این سناتور بانفوذ جمهوری خواه گفت بسیاری از این شیوه ها شکنجه بوده و ‘القاء حس خفگی’ را نوعی اعدام نمایشی خواند که در آن فرد را تاپای مرگ می برند و بازمی گردانند.
جورج تنت، رییس وقت سی آی ای یافته های این گزارش را رد کرده و گفته است برنامه بازجویی های خشن به دستگیری رهبران القاعده و حذف آنها از میدان جنگ با آمریکا منجر شده است و ‘جان هزاران آمریکایی را نجات داده است’.
تنت یکی از افرادیست که نامش در این گزارش به عنوان مقصر مطرح شده است.
این در حالی است که جان برنان، مدیر فعلی سازمان مرکزی اطلاعات و امنیت آمریکا، با اذعان به این که ‘اشتباهاتی در طول بازداشت و برنامه بازجویی’ این سازمان روی داده گفته است درخصوص نتیجه گیری کمیته تحقیق و ‘بی تاثیر بودن اطلاعات حاصل از این بازجویی ها’ با این کمیته اختلاف نظر دارد.
‘شکنجه شده اند’
سناتور فاینستاین در ارائه نتیجه گزارش گفت ‘واژه شکنجه به هر معنای معمولش تفسیر شود نتیجه آن است که بازداشتی های سی آی ای، شکنجه شده اند’.
شیوه های به کار رفته شامل: محرومیت از خواب، سیلی و کوبیدن فرد به دیوار، جای دادن بازداشتی در جعبه های کوچک، نگهداری فرد در انزوا و تهدید مدام به مرگ بوده است.
بر اساس این گزارش از شیوه القاء حس خفگی در بازجویی سه نفر از بازداشت شدگان استفاده شده است.
بسیاری از بازداشت شدگان دچار مشکلات روانی شده اند.
براساس این گزارش دست کم درباره ۶ نفر از بازداشت شدگان از “آبرسانی مقعدی” استفاده شده است در حالیکه هیچ گزارش پزشکی مبنی بر لزوم به کارگیری این شیوه یافت نشده است.
دست کم سه نفر در طول بازداشت به آزار اعضای خانواده شان تهدید شده اند، افسران سی آی ای به یکی از آنها گفته اند در صورت عدم همکاری “کودکانش آزار خواهند دید” و دیگری را به “بریدن گلوی مادرش” تهدید کرده اند.
‘در اتاق های شکنجه’
براساس گزارش کمیته سنا، ‘ابوزبیده’ یکی از بازداشتیان که در بازداشتگاهی مخفی در تایلند نگهداری می شده، 47 روز را بدون بازجویی در سلول انفرادی گذرانده است.
در پی این دوره، او با به کارگیری انواع شیوه های خشن مورد بازجویی قرار گرفته است و بعدها دچار مشکلات روانی شده است.
به جز او در افغانستان نیز بازداشتی ها در تاریکی و انزوا، در سلولی که تنها ‘یک سطل برای ادرار و مدفوع داشته’ محبوس بودند.
رضا النجار، یکی از محافظان اسامه بن لادن، اولین بازداشتی در بازداشتگاه سی آی ای در افغانستان بوده است. او بعد از ماه ها بی خوابی ‘کاملا درهم شکسته’ با این همه رفتار با او بدتر شده است. بازجوها سهمیه غذای او را کاهش داده اند، در سرما زنجیرش کرده اند و به جای دسترسی دادن به دستشویی، به او ‘پوشک’ بسته اند.
گل رحمان، بازداشتی دیگر، در حالی که در سرمای نقطه انجماد با یک پیرهن ساده در زنجیر کف سلول سیمانی خوابیده بوده، مرده است. پزشکی قانونی مرگ او را در اثر سرما اعلام کرده است.