مسئولانِ سردرگُم یا مسئولانِ بی توجه؟!/ رواج الگوهای مبتذل عامل ولنگاری فرهنگی است

به گزارش شاهین پرس، بیست و یکم تیرماه در تقویم جمهوری اسلامی ایران به نام روز عفاف و حجاب انتخاب شده است. امری که درباره آن بسیار سخن گفته شده، گفته می شود و در آینده نیز سخن گفته خواهد شد. نوشتار پیش روی قصد دارد در این خصوص از قالب تعاریفات، بایدها و بسیاری از کلیشه هایی که خودی ها و غیر خودی ها و… ایجاد کرده اند عبور کرده و کمی شفاف تر در این خصوص سخن بگوید. از این رو شاید تیغ انتقاد این نوشته به مزاق خیلی ها خوش نیاید. البته این باعث ناخرسندی ما نخواهد شد.

نگاهی عینی به شهرهای مختلف کشور بخصوص کلان شهرها از شمال کشور گرفته تا ساحل نیلگون خلیج فارس و از غربی ترین کلان شهر کشور گرفته تا مذهبی ترین و مقدس ترین شهر در شرق کشور یعنی مشهد و نیز کلان های شهری مرکزی کشور وضعیت حجاب چندان مطلوب نیست. حال در این مشاهده عینی کلان شهر یا دقیق تر آن فوق کلان شهر کشور و به عبارت دیگر «کل کشور ایران در تهران»، اوضاع به مراتب اسفناک تر از دیگر نقاط کشور دارد.

شهری که قرار بود «ام القرای» جهان اسلام باشد، شهری که قرار بود در حوزه فرهنگ الگویی مناسب و شایسته برای دیگر شهرهای کشور و حتی دیگر شهرهای جوامع اسلامی باشد، نه تنها در این خصوص موفقیتی به دست نیاورده بلکه خود الگوی ناشایست در این خصوص شده است.این نابسامانی و ناهنجاری اجتماعی و فرهنگی در فصل تابستان به علت گرما صد چندان می شود.

از سوی دیگر، آمارهای ارائه شده در رسانه ها و بخصوص پایان نامه ها و رساله های دانشگاهی آمارهای نگران کننده ارائه می دهند.با طرح این مقدمه بنا داشتیم در وهله اول این نکته را بیان کنیم که همه اذعان داریم در کلان شهرها وضعیت حجاب و عفاف مناسب نیست و در این خصوص نمی توان به مانند بسیاری از مسئولان مرتبط و یا مسئولان غیر مرتبط که در حوزه فرهنگ اعلام نظر می کنند، سرمان را در برف فرو برده و بگوییم همه چیز خوب است.نه! همه چیز خوب نیست. و آنگاه در وهله دوم به آسیب شناسی این موضوع بپردازیم و بگوییم به واقع چه چیزی در جامعه ما اتفاق افتاد که وضعیت جامعه در موضوع حجاب و عفاف به این روز افتاده است. چرا هر روز در جامعه در موضوع حجاب و عفاف شاهد بی و بندوباری هستیم و در نهایت با این شرایط قرار است به کدامین سو برویم و کدام قله فتح نشده در شبیخون فرهنگی را یاری کنیم که دشمنان قسم خورده ایران و ایرانی تصرف نکنند.

البته لازم است که در خصوص دو کلمه حجاب و عفاف تامل بیشتری صورت گیرد. گاهی بسیاری از افراد تصور می کنند وقتی می گوییم حجاب و عفاف، مراد داشتن چادر و یا پوشش های است که فقط چشمهای یک خانم دیده شود. در حالیکه این برداشت از حجاب برداشت نادرستی است چرا که مراد از حجاب فارغ از تعیین و تعریف نوع خاص پوشش، پوششی است که عزت نفس، کرامت انسانی و امنیت حضور فرد را در جامعه در محل کار و…صیانت کند و به فرد نامحرم اجازه ندهد که وارد حریم خصوصی فرد شود اما در بعد دیگر، عفاف معنا و مفهوم بالاتر و والاتری از حجاب را در بر می گیرد و در این نگاه، نوع روابط، نشست و برخاست، نوع روابط اجتماعی و به عبارت دقیق تر نوع سلوک انسان ها مدنظر است.

به نظر می رسد آن چیزی که در نهایت جامعه را به شرایط موجود رسانده، مجموعه ای از عوامل و شاخصه هایی است که در  برخی از مهمترین آنها مورد بحث و بررسی قرار می گیرد.

1– کم رنگ شدن معنویات و آموزه های دینی در بین خانواده ها و نسل جوان و تاثیر آن در روابط فردی و اجتماعی

حفظ حجاب و عفاف یک امری دینی و ارزشی است که در دین مقدس اسلام در آیات مختلف و در سیره ائمه معصومین(ع) بسیار بر روی آن تاکید شده است. این تاکید و پافشاری نه برای در تنگانگ قرار دادن زن و یا کم شمردن نسبت به مردان، بلکه برای بالا بردن اجر و قرب زن و شان و مقام و منزلت زن است. چونان که از یک امر و یا شی که بسیار ارزشمند باشد به شدیدترین صورت حفاظت می شود. جز این است که مروارید در اعماق دریا و در دل صدف ها قرار داده شده است. بنابراین زمانی که این حفاظ و مراقب از زن دور شود کرامت و شکوه خود را از دست می دهد و این امری است که دین مورد تاکید قرار می دهد. حال در دنیای صنعتی و مدرنیته که ما در آن زندگی می کنیم، عملا معنویات و آموزه های دینی در بین خانواده ها و بخصوص نسل جوان کم رنگ شده است و این کم شدن به صورت محسوس خود را در رفتارهای فردی و اجتماعی نشان می دهد. جالب است که در این خصوص به مورد مصداقی اشاره کنیم که بر اساس تحقیقی که در کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، اندونزی و حتی ترکیه انجام شده، بین ماه مبارک رمضان و میزان جرم ارتباط بسیار نزدیکی وجود دارد. یعنی در ماه رمضان به شدت از میزان جرم و جنایت در جامعه کاسته می شود.

بنابراین حضور در مراسم های دینی، در اماکن دینی، پای سخنرانی های مذهبی، برخوردهای توام با مبانی و ارزشهای دینی در جامعه عامل بسیار مهم در حفظ حجاب و عفاف است و هر چه از ین شاخص دورتر می شویم، میزان این ناهنجاری افزایش می یابد.

2- انسجام درونی خانواده ها

بدون شک، دومین شاخصه بعد از مبانی و ارزش های دینی، رکن رکین خانواده است. صنعتی شدن جامعه و بخصوص مدرنیته و مشکلات اقتصادی، منجر به این شده که والدین و یا اعضای خانواده کمترین وقت ممکن را برای یکدیگر بگذرانند. نتیجه این رویکرد باعث شده؛ تربیت غیر دینی فرزندان و یا کم توجهی به تربیت دینی، بروز رفتارهای مخالف با نظام حیا و عفاف توسط والدین و دیگر اعضای خانواده (برادران، خواهران و …)، بی توجهی خانواده به رسانه های فرهنگی (و گاه ضد فرهنگی) در محیط خانه و عدم کنترل ورودی های فرهنگی، ارتباط خانوادگی با دوستانی که زمینه گسترش بی عفتی و بی حیایی را برای فرزندان ایجاد می کنند،  عدم حضور فیزیکی و عاطفی والدین در کنار فرزندان که آنها را به چالش روانی می کشاند…همه از عواملی هستند که در موضوع مورد بحث دخیل می باشد.

3- سردرگمی مسئولان یا بی توجهی مسئولان

رعایت حجاب و عفاف در جامعه همانند دیگر مسائل دارای قوانین شرعی و دینی است. با این حال برای انجام درست آن باید نهاد و یا سازمانی مسئولیت آن را بر عهده گیرد. به عنوان مثال حکم از آن خداست. به تعبیر امیرالمومنین(ع) این حکم بلاخره باید توسط حاکمی اجرا شود. رعایت هنجارهای اجتماعی و دینی نیز به همین روال و صورت می باشد. بدون شک یکی از مهمترین مشکلات در این خصوص، بی توجهی مسئولان و یا به دوش دیگران انداختن وظیفه غالب شده است. به راستی وظیفه فرهنگ سازی برای حجاب، برخورد با متخلفین و…با نیروی انتظامی است؟ با قوه قضائیه است؟ با وزارت فرهنک و ارشاد؟ با سازمان تبلیغات اسلامی؟ ستاد امر به معروف و نهی از منکر؟ کدام نهاد مسئول فرهنگ سازی در این خصوص است.

کدام نهاد مسئول برخورد با نابسامانی های موجود در حوزه حجاب و عفاف را بر عهده می گیرد. شاید همین الان مسئولان ادعا کنند در این خصوص وظایف و کارکردهای نهادها مشخص است. ولی واقعیت امر این است که مشخص نیست و اگر بود که اینقدر مسئولان بر سر بایدها و نبایدها با یکدیگر درگیری نداشتند. بنابراین به نظر می رسد که مسئولان کشوری و بخصوص متولیان امر یا به افزایش پدیده بی حجابی و یا عفاف یا توجه نمی کنند و یا اصلا آن را پدیده ای برای تهدید ارکان نظام خانواده و جامعه تلقی نمی کنند. بدون شک این دسته از مسئولان یا تحصیل کرده فرنگ هستند و یا به شدت تحت تاثیر اندیشه های سکولاریسم و یا غرب گرایی هستند ولی متاسفانه از سعه صدر جمهوری اسلامی در کشور اسلامی مسئولیت هم گرفتند.

از سوی دیگر، یک بعدی از بی حجابی و بی بندباری و نبود عفاف در خود نهادهای دولتی رخ می دهد که هیچ برخوردی با این پدیده زشت صورت نمی گیرد.گویا خود مسئولان نیز بدشان نمیاد وگرنه به کسانی که حجاب و عفاف را در آن نهاد تحت مدیریت خود رعایت نمی کنند حداقل یک تذکری می دادند. بهرحال مسئولان درمانده اند که به ضمیر ناخودآگاه شان که اسلامی است گوش دهند و یا به ضمیر آگاه خودشان که فرنگی است و یا شاید هم این مغازه اصلا صاحبی ندارد.

4- ترویج الگوی گرایی مبتذل در جامعه

قشر جوان همیشه به دنبال الگو است. حتی قرآن کریم نیز در این خصوص تاکید دارد. ولی چه نوع الگویی؟ جایی که می فرماید محمد(ع) الگوی حسنه برای بشریت است. بنابراین باید از کسی الگوبرداری کرد که دارای شاخص های مطلوب باشد. شاخص هایی که زمینه رشد و تعالی شود. ولی در جامعه کنونی بیشترین الگو پذیری که از سوی بانوان انجام می گیرد، از قشر بازیگران سینما است.

با تمام علاقه و احترام به قشر بازیگران سینما و تلویزیون در جامعه، باید گفت که گویا در این خصوص با یک ولنگاری فرهنگی و یا برهنگی فرهنگی مواجه هستیم. بازیگران[نه همه] به هر طریقی که دوست دارند پوشش و مد برهنه ای انتخاب کرده و با ان در اماکن عمومی حضور پیدا می کنند و فردا آن مدها در جامعه رواج پیدا می کند. اما در این میان چه کسی قرار است جلو این برهنگی های فرهنگی را بگیرد و نگذارد جوانان این جامعه به جای الگوبرداری از ارزش های متعالی دینی از کسانی الگو برداری کنند که دل باخته فرهنگ مبتذل غربی هستند.

5- نبود نظارت بر تولیدات پوششی

همه ما از وضعیت بد پوشش می نالیم. به راستی در ابتدا این سوال را باید پاسخ داده شود که این لباس های نامتعارف از کجا می آید. از خارج کشور؟ خوب اگر از خارج کشور می آید از گمرک و از بازرسی ها فرار می کند یا پرواز می کند که مسئولان نمی بییند؟ پس چگونه به دست مخاطب می رسد؟ پسی جای تامل است که در داخل تولید می شود؟ آیا تولیدی های مجاز تولید می کنند و یا تولیدی های زیر زمینی؟ خوب در هر صورت وقتی این پوشاک در این حجم گسترده در جامعه تولید و توزیع می شود، امکان نظارت بر انها وجود ندارد یا نمی خواهند که نظارت کنند؟ وقتی لباس نامتعارف در جامعه نباشد کسی نمی پوشد وقتی است بی گمان از سوی عده ای هم استفاده می شود. به عبارت دیگر مهیا بودن زمینه فساد، موجب می گردد که عده ای به سوی این پدیده شوم حرکت کنند ولو اینکه خواسته باشند به صورت تفریحی آن را انجام دهند.

شاخص های بسیار دیگری نیز در موضوع نادیده گرفته شدن حجاب و عفاف وجود دارد که برای جلوگیری از اطاله کلام از آن خودداری می کنیم. اما در جمع بندی از مباحث فوق باید گفت به نظر می رسد برای اینکه این شرایط ناپسند که امروز گریبان گیر جامعه شده است را پشت سر بگذاریم، باید به دامن دین و ارزش های دینی برگردیم و با تقویت پایگاه ها و کانون های معنوی و ارزشی و برنامه های متنوع زمینه حضور همه گروه ها و سلایق را فراهم سازیم. دین در انحصار گروه و یا فردی نیست باید تلاش کرد که دین و ارزش های دینی بیشترین جذابه و کمترین دافعه را داشته باشد.

رسانه های صوتی و تصویری متناسب با سیاست های مورد تایید نظام اسلامی باید دست به تولید برنامه های مختلف و جذاب به مخاطب بزنند تا مخاطبین عملا برای پر کردن وقت خود به رسانه های غربی که با هدف فرو پاشیدن کانون خانواده های ایرانی که پایه های اصلی و تشکیل دهنده جامعه ایرانی است رجوع نکنند. نهاد خانواده و نهادهای مسئول همه در برابر این شرایط نامطلوب مسئول هستند و باید پاسخگو باشند و برای بیرون رفت از این شرایط به شدت وارد عرصه شده و به فعالیت بپردازند.

انتهای پیام/