برجام هدفمندی در پسابرجام

به گزارش  پایگاه خبری شاهین نا به نقل از صاحب نیوز؛ از ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه ها تاکنون هر نفر حدود۲ میلیون و ۸۶۶هزار تومان یارانه نقدی دریافت کرده است.
در بهمن ۹۴با وجود حذف حدود ۳میلیون نفر در سال یاد شده اما برای حدود۵۷میلیون و ۲۳۶هزار نفر یارانه واریز شد.

با احتساب میانگین ۷۶میلیون نفر یارانه بگیر، طی۵سال حدود ۲۱۸ هزار میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت شده است. ظرف۵ سال گذشته به جای۳۰درصد تنها ۲درصد منابع حاصل از آزاد سازی قیمت ها به بخش تولید اختصاص یافت.

و امروز که مجلس حذف ۲۴میلیون نفر را در قانون بودجه سال جاری گنجانده، دولت برای اصلاح آن دست به دامن شورای نگهبان شد تا قانون بودجه ۹۵به مجلس عودت داده شود.

این واکنش ها در حالی اتفاق می افتد که در ماه جاری وزیر بهداشت به مناسبت فرا رسیدن سالروز اجرایی شدن طرح تحول درمان در روزنامه دولت، یادداشتی منتشر کرد که نشان می داد دولت قصد داشته تا یارانه۴۵میلیون نفر را قطع کند.

از سوی دیگر طی سال ۹۳ و ۹۴ یارانه تعداد زیادی از افراد به صورت چراغ خاموش قطع شد که مسوولان ارشد دولتی اجازه انتشار جزییات آن را نمی دادند.
به گفته وزیر بهداشت موضوع حذف یارانه افراد غیرنیازمند با همه فراز و نشیب‌ها ادامه داشت تا در بهمن و اسفند سال ۹۲، فشارهای مختلف سیاسی ـ اجتماعی و‌ گاه از سوی برخی بزرگان و مسئولان، باعث تغییر دیدگاه رئیس جمهوری در مورد حذف یارانه‌ها شد.

قرار بود با حذف یارانه افراد غیرنیازمند، حداقل ۲۵ هزار میلیارد درآمد کسب شود که نیمی از آن به بخش تولید و نیم دیگر به بخش خدمات، حمایت از اقشار آسیب‌پذیر و حوزه سلامت اختصاص یابد.

این یادداشت نشان می دهد که حذف یارانه بگیران حتی در سال۹۲نیز کلید خورده و هدف آن درآمدزایی ۲۵هزار میلیاردی بوده است.
این در حالیست که سال گذشته قرار بود با حذف۶میلیون یارانه بگیر، ۳هزار میلیارد تومان درآمد کسب شود و بنابراین درآمد۲۵هزار میلیاردی با حذف حدود ۴۵میلیون نفر امکان پذیر است.

به نظر می رسد با نزدیک شدن به سال ۹۶و انتخابات ریاست جمهوری به تدریج نظر مسوولان درباره حذف یارانه پرمصرف ها تغییر کرده است.
با این وجود تنها نیمی از قانون بودجه سال گذشته در حوزه حذف یارانه پردرآمدها اجرایی شد و به جای ۶میلیون نفر حدود ۳میلیون نفر از گردونه دریافت یارانه حذف شدند اما سال گذشته یک میلیون و ۱۰۰هزارکودک به لیست دریافت کنندگان یارانه افزوده شدند.

انحراف از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها باعث شده تا اهداف اصلی آن روی زمین بماند.
طی۵سال گذشته، ۸۷درصد منابع هدفمندی یارانه ها صرف پرداخت نقدی شده و از سال ۸۹تا۹۴ دولت حدود ۶۵درصد از منابع هدفمندسازی یارانه ها را از محل اصلاح قیمت حامل های انرژی کسب کرده و حدود۲۳درصد منابع از محل ردیف های بودجه ای مرتبط با یارانه ها بدست آمده است.

سایر منابع مربوط به استقراض از بانک مرکزی و خزانه، منابع مربوط به پرداخت عیدی، منابع کمک به حوزه سلامت و مانده وجوه پایان دوره در هر سال است که در جمع حدود۱۲درصد از کل منابع را طی۵سال تشکیل می دهد.

با این میزان انحراف از قانون، انتظار می رفت که وضعیت در قانون بودجه ۹۵تغییر کند با این وجود پس از ارایه لایحه بودجه به مجلس، مرکز پژوهش های مجلس، گزارشی منتشر کرد.

مطابق این گزارش، تبصره هدفمندی در لایحه بودجه پیشنهادی برای سال ۹۵دارای ابهام در ترکیب مصارف هدفمندسازی در سال آتی است.
در لایحه بودجه ۹۵اشاره ای به تدوین آیین نامه های ذی ربط و تعادل منابع و مصارف از جمله سیاست های شناسایی و حذف خانوارهای پردرآمد و یا شناسایی خانوارهای نیازمند و اختصاص یارانه به آنها نشده است.

این در حالیست که هر چه ارقام مربوط به هزینه ها در قانون بودجه دقیق تر اعلام شود، احتمال بروز رویکردهای سلیقه ای در اجرا و انحراف عملکرد مجریان در آن حوزه کاهش یافته و امکان نظارت بر حسن اجرای آن برای نهادهای نظارتی فراهم است.