نقدی بر اظهارات روحانی؛
آقای رئیسجمهور؛ «انقلاب اسلامی» یک «اسلام انقلابی» است
اسلامِ انقلاب اسلامی یک اسلام انقلابی است، همانقدر که سلب ماهیت اسلامی از انقلاب خطرناک است، سلب ماهیت انقلابی از اسلام نیز خطرآفرین است.
به گزارش پایگاه خبری شاهین نا؛ هفته گذشته ریاست محترم جمهوری در دیدار با معلمان به مناسبت گرامی داشت مقام معلم نکاتی را در خصوص شهید والامقام، مرتضی مطهری (رحمهالله علیه) بیان فرمودند که جای تأمل و تفکر بیشتر دارد. بناتر آنچه در پایگاه اطلاعرسانی دولت از سخنان ایشان نقلشده است، از نظر دکتر روحانی، شهید مطهری “اسلام انقلابی” را خطری بزرگ در برابر ” انقلاب اسلامی” میدانست و همین قائلان به اسلام انقلابی ایشان را به شهادت رساندند.
حجتالاسلام روحانی در ادامه میگوید: «یکی از مشکلات ما در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و ابتدای پیروزی انقلاب در برابر برخی گروهکها این بود که انقلاب اسلامی را نپذیرفته و در مقابل، اسلام انقلابی را قبول داشتند و چنین میگفتند که در جایی که جهاد و مبارزه است اسلام را قبول دارند و آنجایی که از نگاه آنها جهاد و مبارزه نیست، اسلام را قبول ندارند، اما به تعبیر آن معلم شهید، اسلام احکام بیشماری دارد که یکی از آنها جهاد و مبارزه است و اگر انقلاب اسلامی میخواهیم به خاطر تحقق ارزشهای اسلامی است و حتی پیگیری جهاد و مبارزه نیز در این راه برای استقرار اهداف و فرهنگ اسلام و اجرای قرآن و سیره پیامبر (ص) و ائمه هدی (ع) میباشد.»
تا به اینجای بحث اشاره ریاست محترم جمهور احتمالاً به این قسمت از سخنان شهید مطهری در کتاب «پیرامون انقلاب اسلامی» است که میگوید: «انقلاب اسلامی یعنی راهی که هدف آن، اسلام و ارزشهای اسلامی است و انقلاب و مبارزه صرفاً برای برقراری ارزشهای اسلامی انجام میگیرد و بهبیاندیگر در این راه مبارزه هدف نیست، وسیله است اما عدهای میان انقلاب اسلامی و اسلام انقلابی اشتباه میکنند یعنی برای آنها انقلاب و مبارزه هدف است، اسلام وسیلهای است برای مبارزه. اینها میگویند هر چه از اسلام که ما را در مسیر مبارزه قرار بدهد آن را قبول میکنیم و هر چه از اسلام که ما را از مسیر مبارزه دور کند، آن را طرد میکنیم … فرق است میان کسی که اسلام را هدف میداند و مبارزه را و جهاد را وسیلهای برای برقراری ارزشهای اسلامی، باآنکه مبارزه را هدف میداند و حرفش این است که من همیشه باید در حال مبازره باشم و اصلاً اسلام آمده برای مبارزه در جواب این گروه باید گفت برخلاف تصور شما، باآنکه در اسلام عنصر مبارزه هست، اما این بدان معنی نیست که اسلام فقط برای مبارزه آمده و هدفی جز مبارزه ندارد در اسلام دستورات بیشماری وجود دارد که یکی از آنها مبارزه است» (ص 57)
در ادامه جناب آقای روحانی جمله دیگری را بیان میکنند که منظور ایشان از بیان این تفسیر از سخنان شهید مطهری روشن میشود: «متأسفانه امروز هم با چنین مشکلی مواجه هستیم لذا باید کتاب شهید مطهری را بازخوانی کرد.»
در خصوص این گفتههای رییس دولت یازدهم نکاتی عرض خواهد شد:
1) استاد شهید اگر «اسلام انقلابی» را در مقابل «انقلاب اسلامی» قرار میدهند ابتدا آن را تعریف کرده و اسلام انقلابی تعریفشده را مذموم میداند و گرنه حضرت امام (رحمهالله علیه) اسلام انقلابی را کاملاً پذیرفتهشده میدانستند. ایشان به مناسبت سالگرد شهدای هفتم تیر میفرمایند: «این فاجعه غمناک و شهادتهای پیدرپی به پیروزی اسلام انقلابی سرعت بخشید.» (صحیفه امام ج 16 ص 362) همچنین در پیام منشور روحانیت نیز آنجایی که حضرت امام از برکات جنگ یاد میکنند میفرمایند: «… و از همه اینها مهمتر استمرار روح اسلام انقلابی در پرتو جنگ تحقق یافت.» (صحیفه امام ج 21 ص 94)؛ بنابراین صرف اینکه کسی داعیه اسلام انقلابی را داشته باشد بد نیست کما اینکه حضرت امام نیز چنین داعیهای داشتهاند.
2) شهید بزرگوار دقیقاً بعد از بحث در مورد اسلام انقلابی در کتاب «پیرامون انقلاب اسلامی» که احتمالاً محل ارجاع سخنان رییسجمهور بوده است، قائلین به اسلام انقلابی – با تعریف پیشگفته – را مادیگراها میداند و میگوید: «این فکر که مبارزه اصل است، ناشی از طرز تفکری است که مادیون در مورد جامعه و تاریخ دارند. به اعتقاد آنان … در دنیا، همیشه جنگ اضداد برقرار است و جنگ اضداد به شکل دیالکتیکی جریان مییابد … مبارزه، اساساً یکلحظه هم متوقف نمیشود و نباید هم متوقف شود؛ در هر لحظه هر چه که چهره مبارزه داشته باشد، حقانیت هم با اوست.» (ص 58) از نظر رییسجمهور محترم، «متأسفانه امروز هم با چنین مشکلی مواجه هستیم»؛ اما ایشان مشخص نکردهاند که مادیون امروز جامعه چه کسانی هستند که قائل به «اسلام انقلابی» هستند و «اسلام انقلابی» شان هم مقابل «انقلاب اسلامی» – البته با تعریف حضرت امام و شهید مطهری – قرار میگیرد. نگارنده بعید میداند جریانی مادیگرا با چنان قوتی در جامعه وجود داشته باشد که بخواهد مخاطب سخنان رییسجمهور در جمع معلمان قرار گیرد.
3) شاید مخاطب این سخنان رییسجمهور کسانی باشد که توجه زیادی به «اصل مبارزه در اسلام» دارند و نسبت به مغفول ماندن این اصل در نظر برخی نخبگان و دولتمردان معترضاند. لذا بد نیست توجه آقای روحانی متوجه به این نکات شود که اتفاقاً در همان سخنرانی توسط شهید بزرگوار بیانشده است. ایشان در مطلع بحث «انقلاب اسلامی» یا آ «اسلام انقلابی» میفرمایند که «ازجمله خصوصیات اسلام این است که به پیروانش حس پرخاشگری و مبارزه و طرد و نفی وضع نامطلوب را میدهد. جهاد، امربهمعروف و نهی از منکر یعنی چه؟ یعنی اگر وضع حاکم وضع نامطلوب و غیرانسانی بود، تو نباید تسلیم بشوی و تمکین بکنی تو باید حداکثر کوشش خودت را برای طرد و نفی این وضع و برقراری وضع مطلوب و ایده آل بکار ببری.» (ص 55) به نظر میرسد این بیان شهید گویای این واقعیت است که اتفاقاً کسانی که امروز در جامعه، به خاطر پیاده سازی اهداف اسلام، بر اصل مبارزه تأکید میکنند پیرو واقعی اسلام هستند که حس پرخاشگری دارند و طرد وضع نامطلوب میکنند.
4) بله آقای رییسجمهور! اسلامِ انقلاب اسلامی یک اسلام انقلابی است. در این مقوله هیچ شکی نیست. همانقدر که سلب ماهیت اسلامی از انقلاب خطرناک است، سلب ماهیت انقلابی از اسلام نیز خطرآفرین است. به مدد الهی مخاطبین آن هشدار استاد شهید (مادیون) در جامعه امروز ما حضور و جایگاهی ندارند اما حتماً باید حواسمان به این باشد که افرادی که قصد دارند ماهیت انقلابی اسلام را از آن بگیرند به مقصود خود نرسند.
5) مطهری، همه مطهری است. مطهری کسی است که خوانشی از عاشورا داشت که یک شهید مظلوم کشتهشده در زیردست و پا را که باید برایش گریست به یک قهرمان حماسهساز تبدیل کرد که هیچگاه زیر بار زور نرفت و به خاطر
امربهمعروف و نهی از منکر و طلب اصلاح در امت جدش «قیام» نمود. مطهری کسی است که در برای اعتلای کلمه اسلام آنقدر «مبارزه» کرد که زندهبودنش عرصه را بر برخی تنگ نمود و در این «مبارزه» جانش را تقدیم کرد. یادش گرامی …
مشرق