تفسیرهای متفاوت روحانی و اوباما از «بازرسی ها»، «تحریم ها»، «موضوع موشک های بالستیک» و «آب سنگین اراک» در توافق هسته ای
به نظر می رسد ماجرای برداشت‌های متفاوت و متناقض طرفین از توافق لوزان در حال تکرار است و هیچ بعید نیست که با یک بازی جدید از سوی آمریکا روبرو شویم.
به گزارش پایگاه خبری”شاهین نا” مذاکرات هسته ای ایران و کشورهای 5+1 برای دستیابی به توافق هسته ای امروز سه شنبه به نتیجه رسید و طرفین اعلام کردند که به توافق رسیدند. این توافق به صورت رسمی از سوی وزیر امور خارجه ایران و هماهنگ کننده مذاکرات ۱+۵ قرائت شد. سپس حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان و باراک اوباما در نطق تلویزیونی متن توافق را تشریح کردند. قرار است این توافق زمانی که تکمیل شد ابتدا در شورای عالی امنیت ملی و سپس در مجلس شورای اسلامی بررسی و تصویب شود تا بتواند اجرایی شود و در آمریکا نیز باید در کنگره تصویب شود.
طبیعتا آن چه تاکنون به دست آمده، حاصل زحمات تیم مذاکره کننده و مقاومت ملت صبور و مقاوم ایران اسلامی بوده است و قبل از این که با هیجانات کاذب در جامعه دامن زده شود باید متن توافقنامه، به جزئیات کارشناسی شود تا مشخص شود چه داده ایم و چه گرفته ایم و چنان چه نیاز به جشن باشد دو ماه یا سه ماه خیلی دور نیست.
نوشتار زیر به دنبال نادیده گرفتن زحمات شبانه روزی تیم مذاکره کننده نیست، فقط تناقضاتی که است در سخنرانی دو رئیس جمهور به وضوح دیده می شود.
با دقت در سخنان اوباما و روحانی می توان به چند نکته مهم می توان رسید. اول از همه موضوع تحریم هاست.
حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور کشورمان می گوید: «امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم تمام تحریمها حتی تحریم‌های موشکی، تسلیحاتی و اشاعه‌ای به صورتی که در قطعنامه بوده لغو می‌شود». روحانی همچنین گفت: «تمام تحریم‌های بانکی، بیمه‌ای، مالی، حمل و نقل، پتروشیمی، فلزات سنگین و تحریم‌های اقتصادی به طور کامل لغو خواهد شد و نه تعلیق، و حتی تحریم تسلیحاتی نیز کنار گذاشته می‌شود و برای 5 سال نوعی محدودیت ایجاد شده و سپس لغو می‌شود، در زمینه تحریم‌های اشاعه‌ای نیز کالاهای دو منظوره در کمیته‌ای بررسی می‌شود. و در خصوص قطعنامه های سازمان ملل هم ظرف روزهای آینده تمام 6 قطعنامه قبلی لغو خواهد شد».
آن چه خواندید تاکید رئیس جمهور کشورمان بر کلمه لغو تحریم ها بود. باراک اوباما رئیس جمهور امریکا مدعی شد «در صورتی که ایران توافق را نقض کند، همه تحریمها بازخواهند گشت». یعنی تحریم ها لغو نخواهند شد بلکه متوقف خواهد شد تا برای بازگشت خودکار به مصوبه جدید شورای امنیت نیاز نداشته باشد بلکه پس از راستی ازمایی آژانس متوقف خواهند شد.
یکی دیگر از مباحثی اوباما بر آن تاکید کرد بحث بازرسی ها بود. وی گفت: به خاطر این توافق بازرسان همچنین قادر به دسترسی به هر مکان مشکوک خواهند داشت. اگر بخواهم ساده بگویم یعنی سازمان مسئول بازرسیها یعنی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هر جا که ضروری باشد، دسترسی خواهد داشت. آیا این موضوع به معنی موافقت ایران با بازرسی از همه مراکز حساس و نظامی است؟!
مبحث دیگر، در حوزه موشک های بالستیک است. اوباما با بیان اینکه ایران قبل از رفع تحریم ها باید گام هایی را بردارد گفت که این کشور ۸ سال محدودیت درحوزه موشکهای بالستیک خواهد داشت! یعنی ایران پذیرفته 8 سال تولید و ازمایش موشک بالستیک را متوقف کند؟! این موضوع نظامی و دفاعی چه ارتباطی با مسئله هسته ای دارد؟
رئیس جمهور کشورمان گفت: درباره اراک می‌گفتند راکتور می‌تواند بماند اما به هیچ عنوان آب سنگین معنایی ندارد و این خط قرمز قطعی ما است اما امروز در شرایطی توافق انجام شد که در توافق مشترک به صراحت از آب سنگین راکتور اراک یاد شده است و راکتور اراک با همان ماهیت آب سنگین و با ویژگی‌هایی که در توافق آمده است تکمیل خواهد شد.
اما اوباما مدعی شد: «به خاطر این توافق ایران هسته رآکتورش در اراک را تعدیل خواهد کرد تا پلوتونیوم در حد سلاح هسته‌ای تولید نکند و ایران پذیرفته تا سوخت مصرف شده رآکتور را به خارج از کشور بفرستد. برای حداقل ۱۵ سال آینده ایران هیچ رآکتور آب سنگین جدیدی نخواهد ساخت».
به نظر می رسد ماجرای برداشت‌های متفاوت و متناقض طرفین از توافق لوزان در حال تکرار است و هیچ بعید نیست که با یک بازی جدید از سوی آمریکا روبرو نشویم.
نمی خواهیم تلاش مذاکره کنندگان امین و شجاع خود را زیر سوال ببریم اما اگر تفسیر اوباما از توافق مبنای عمل قرار گیرد پذیرفتن محدودیت های چند ساله، اجازه دسترسی هاس فوق العاده و قابلیت برگشت تحریم ها چیزی نیست که بتوان براحتی از کنار آن گذشت. کما این که در بیانیه لوزان و توافق ژنو تفسیر طرف آمریکایی مبنای کار شد.
باید منتظر ماند و دید آیا این توافق که دو ماه دیگر نهایی خواهد شد در شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی کشورمان به تصویب می رسد؟
طبیعتا از توافق خوبی که بتواند به مرحله اجرا برسد همه حمایت می کنند اما این دلیل نمی شود که کسی نتواند نسبت به آن چه داده ایم و گرفته ایم انتقاد کند، چرا که در توافق فعلی مواردی لحاظ شده است که منتقدین به بیانه لوزان وارد می دانستند و امروز ماحصل انتقادهای آنها را در توافق نهایی به روشنی مشاهده می کنیم.
منبع:راه دانا