شعار سال ۹۴ در ۶ پرده
“من این شعار را برای امسال انتخاب کردم : دولت و ملت، همدلی و همزبانی”.این عبارت کوتاه در پیام نوروزی امام خامنهای و سپس بیانات ایشان در روز اول فروردین در حرم رضوی بهانهای است برای تأمل بیشتر بر چند جمله در زمینه رابطه دولت و ملت.
1 – من مردم عزیزمان را به بیتفاوتی دعوت نمیکنم. به نظارت نکردن دعوت نمیکنم.
در اصل هشتم قانون اساسی آمده است : در جمهوری اسلامی ایران، دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر وظیفهای است همگانی و متقابل بر عهده مردم نسبت به یکدیگر، دولت نسبت به مردم و مردم نسبت به دولت…
2 – امروز وظیفه همه آحاد ملت این است که از مسئولین کشور حمایت کنند و به مسئولین دولتی کمک کنند.
در باب خیرخواهی و همراهی مردم نسبت به مسئولین، حضرت علی علیه السلام در خطبه 34 نهج البلاغه فرمود : حقی که من بر شما دارم وفا به بیعتی است که با من نمودهاید و خیرخواهی (نصیحت) نسبت به من در حضور و غیاب و اجابت دعوتم وقتی شما را بخوانم و اطاعت از من چون دستوری صادر کنم است.
3 – امر به معروف و نهی از منکر که در واقع به نوعی زیربنای همه حرکات اجتماعی اسلام است…
امام خمینی (رحمة الله تعالی علیه) فرمود : اگر من پایم را کج گذاشتم شما مسئولید اگر نگویید چرا پایت را کج گذاشتی؟ باید هجوم کنید، نهی کنید که چرا؟ اگر خدای نخواسته یک معمّم در یک جا پایش را کج گذاشت، همه روحانیون باید به او هجوم کنند که چرا برخلاف موازین؟ نهی از منکر اختصاص به روحانی ندارد، مال همه است. امت باید نهی از منکر بکند، امر به معروف کند.
4 – تضعیف نظام اسلامی منکر است، تضعیف فرهنگ اسلامی منکر است.
مشخص است که مسئولین در این زمینه چه بار سنگینی به دوش دارند. اگر خدای ناکرده عملکرد و مدیریت ضعیف و اشتباه مسئولین در هر بخش به تضعیف نظام اسلامی منجر شود و مثلاً گرانی به نحوی به مردم فشار بیاورد که کارآمدی نظام اسلامی را تحت تأثیر قرار دهد چه پاسخی در ارتکاب این منکر خواهیم داشت؟
یکی از عوامل تضعیف نظام اسلامی آن است که قانونشکنی باب شود. رهبر معظم انقلاب (حفظه الله تعالی) در مراسم تنفیذ ریاست جمهوری سال 80 فرمودند : قانون شکنی، جرم است. تخلف از قانون و خروج از مدار قانونی برای مقابله با هر چیزی که به نظر انسان منکر میآید خودش یک جرم است، مگر نهی از منکر زبانی که بارها گفتیم نهی از منکر زبانی جایز و بلکه واجب و وظیفهی همه است و در هیچ شرایطی هم ساقط نمیشود. اما آنجایی که نوبت اجرا و عمل برسد همه باید طبق قوانین عمل کنند. هیچ چیزی مجوز این نیست که بگویند چون نیروی انتظامی و قوه قضائیه عمل نکردند خودمان وارد میدان شدیم. نخیر! آن روزی که لازم باشد مردم برای حادثه ای خودشان وارد عمل شوند، رهبری صریحاً به آنها خواهد گفت.
5 – دغدغه داشتن جرم نیست، دلواپس بودن جرم نیست. میتوانند کسانی حقیقتاً نسبت به یک مسئله مهم و حساس کشور، احساس دلواپسی و دغدغهمندی کنند، هیچ مانعی ندارد اما این به معنای متهم کردن نباشد، به معنای نادیده گرفتن زحمات و خدمات نباشد.
متهم کردن دیگران و تهمت زدن به آنان در هر جایگاهی که باشند از گناهان کبیره است که باید بطور جدی از آن پرهیز نمود. متهم کردن از ریشه (وهم) و از مصادیق ظن (گمان) است. خداوند سبحان در قرآن کریم (سوره حجرات، آیه 12) میفرماید : ای کسانی که ایمان آوردهاید، از بسیاری گمانها بپرهیزید چرا که بعضی از گمانها گناه است. البته مسئولین و آحاد مردم هم به روایت شریف نبوی نباید خود را در موضع و معرض تهمت قرار دهند. (اتقوا مواضع التهم : المحجة البیضاء، ج5، ص67)
6 – از آن طرف هم دولت و طرفداران دولت به کسانی که ابراز دغدغه و دلواپسی میکنند، بایستی اهانتی نکنند…تحقیر مخالفان از سوی مسئولان خلاف تدبیر و خلاف حکمت است.
صاحبان خرد به بیان قرآن کریم (سوره زمر آیه 18) کسانی هستند که سخنان را میشنوند و از نیکوترین آنها پیروی میکنند. بدیهی است اگر انتقاد را هدیه بدانیم مخالف و منتقد را تحقیر که نه بلکه تکریم میکنیم. از امام علی علیه السلام نقل شده که فرمود : نصیحت (ارشاد) را از کسی که آن را به شما هدیه میکند بشنوید و آن را با جان و دل بپذیرید. (میزان الحکمه، ج12،ص219) حتی از این هم پا را میتوان فراتر نهاد و به استناد فرمایش منتسب به امیرمؤمنان علی علیه السلام منتقدی که انتقاد سازنده و خیرخواهانه میکند را باید محبوبترین افراد نزد خود دانست. (باید محبوبترین مردم نزد تو کسی باشد که تو را به آنچه مایه اصلاح و سازندگی توست راهنمایی کند و عیبها و کاستیهایت را به تو نشان دهد : میزان الحکمه، ج8، ص328)