پدیده خورشید گرفتگی عصر امروز

 به گزارش پایگاه خبری شاهین نا به نقل از پارسینه، محمد صالح نجف، مدیر مرکز مطالعات و پژوهش‌های فلکی نجومی از ایجاد پدیده خورشید گرفتگی در کشور خبر داد، گفت: این خورشید گرفتگی عصر امروزدر مناطق غربی و مرکزی به صورت جزئی قابل رویت است.

وی ادامه داد: البته خورشید گرفتگی امروز در مناطق شرقی کشور در شهرهای همانند کرمان، گرگان و مشهد قابل رویت نیست، در شهرهای دیگر نیز مانند سمنان، یزد و ساری تنها با چشم مسلح قابل رویت است، البته میزان خورشید گرفتگی غرب کشور نسبت به مرکز بیشتر است.

مدیر مرکز مطالعات و پژوهش‌های فلکی نجومی با بیان این‌که خورشید گرفتگی دوازده آبان ماه در شهرهای مرکزی همانند قم و تهران بدون چشم مسلح نیز قابل رویت است، اظهار داشت: اینپدیدهدر بیشتر مناطق کشور از ساعت 16:49 یا 16:50 دقیقه آغاز می‌شود.

وی افزود: البته این خورشید گرفتگی در کشور ما قبل از کامل شدن از بین می‌رود و زمان آن در هر شهری بستگی به زمان غروب آفتاب آن شهر دارد، برای مثال این خورشیدگرفتگی در شهر مقدس قم ساعت 17:11 دقیقه که زمان غروب آفتاب است از بین می‌رود و در افق تقریبا سه تا چهار درجه‌ای قم قابل رویت است.

نجف درباره اتمام زمان خورشید گرفتگی در دیگر مناطق کشور نیز گفت: زمان به پایان رسیدن خورشید گرفتگی امروز در شهرهایی مانند ارومیه 17:29، اهواز 17:25 و ایلام 17:30 دقیقه است و مردم هر شهر باید وقت غروب آفتاب را زمان به اتمام رسیدن خورشید گرفتگی در آن شهر بدانند.

مدیر مرکز مطالعات و پژوهش‌های فلکی نجومی با بیان این‌که این خورشید گرفتگی از جنوب شرقی آمریکا آغاز می‌شود، خاطرنشان کرد: خورشید گرفتگی در جنوب شرقی آمریکا، اقیانوس اطلس و برخی از کشورهای آفریقای به صورت حلقوی و در بقیه نقاط جهان به صورت جزئی است.

وی توصیه کرد: افرادی که می‌خواهند شاهد خورشید گرفتگی باشند حتما از وسایل ایمنی همانند عینک‌های ویژه، تلسکوپ‌های فیلتردار و دوربین‌های دو چشم استفاده کنند، چرا که با خورشید گرفتگی اشعه‌های ماوراء بنفش خورشید از بین نرفته و هم‌چنان به زمین می‌رسد.

نجف با بیان این‌که مشاهده خورشید گرفتگی بدون استفاده از وسایل ایمنی آسیب جدی به چشم افراد وارد می‌کند، بیان داشت: برخیخیال می‌کنند چون خورشید گرفتگی جزئی است پس مشاهده آن بدون وسایل ایمنی آسیبی به آن‌ها نمی‌رساند در حالی که خورشید گرفتگی چه جزئی باشد چه کلی به چشم آسیب می‌رساند.

شایان ذکر است، برنامه رصد خورشید گرفتگی جزئی در صورت ابری نبودن هوااز طرف مرکز مطالعات و پژوهش‌های فلکی نجومی از ساعت 16:45 تا 17:15 در بوستان علوی جنب تالار آرین برگزار می‌شود.

با خورشیدگرفتگی امروزیکشنبه دوازدهم آبان ماه، که به صورت جزیی در ایران به وقوع خواهد پیوست، نماز آیات واجب می شود.

 مدیر انجمن نجوم آماتوری ایران از یک خورشید گرفتگی در مناطق ایران خبر داد و گفت: این خورشید گرفتگی یکشنبه (امروز) در مناطق غربی و مرکزی کشور به صورت جزئی قابل رویت است که زمان شروع آن متفاوت است و در سراسر ایران درحالی که خورشید گرفتگی هنوز کامل نشده، خورشید غروب می کند.

«مسعود عتیقی» گفت: این کسوف کلی حلقوی در تهران از ساعت 16 و 50 دقیقه آغاز می شود و با توجه به غروب خورشید در تهران در ساعت 17 و 17 دقیقه خورشید در شرایط گرفت جزیی، غروب خواهد کرد و اوج کسوف در ساعت17 و 30 دقیقه است که با توجه به غروب خورشید در اکثر نقاط کشور قابل مشاهده نخواهد بود.به گفته عتیقی کسوف کلی حلقوی به این معنی است که در بخشی از مسیر ماه نمی تواند کل سطح خورشید را بپوشاند و گرفت حلقوی بروز می کند اما در ادامه مسیر، فاصله ماه از زمین کمتر می شود و به همین دلیل گرفت کلی خورشید رخ می دهد.

بنا بر نظر حضرت امام خمینی (ره) از زمانی که خورشید شروع به گرفتن می‏کند، انسان باید نماز آیات را بخواند و بنابر احتیاط واجب باید به قدری تاخیر نیاندازد که شروع به باز شدن کند و اگر انسان خواندن نماز آیات را به قدری تاخیر بیاندازد که آفتاب یا ماه شروع به باز شدن کند، باید نیت ادا و قضا نکند ولی اگر بعد از باز شدن تمام آن، نماز بخواند باید نیت قضا کند.

اگر انسان به گفته کسانی که از روی قاعده علمی وقت خورشیدگرفتگی و ماه گرفتگی را می‏دانند، اطمینان پیدا کند که خورشید یا ماه گرفته، بنابر احتیاط واجب باید نماز آیات را بخواند و نیز اگر بگویند فلان وقت‏ خورشید یا ماه می‏گیرد و فلان مقدار طول می‏کشد، و انسان به گفته آنان اطمینان پیدا کند، بنابر احتیاط واجب باید به حرف آنان عمل نماید. مثلا اگر بگویند آفتاب فلان ساعت‏ شروع به باز شدن می‏کند، احتیاطا باید نماز را تا آن وقت به تاخیر نیاندازد.(مساله 1501 رساله امام خمینی)

اگر انسان از وقوع خورشیدگرفتگی جزیی اطلاعی نداشته باشد و بعد از باز شدن خورشید بفهمد که کسوف رخ داده، نماز آیات بر او واجب نیست ولی چنانچه از وقوع آن اطلاع داشته و نماز آیات را نخوانده باشد، قضای آن واجب است.

حضرت امام خمینی (ره) در مساله 1499 رساله توضیح المسائل می فرماید: اگر بعد از باز شدن آفتاب یا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده، باید قضای نماز آیات را بخواند ولی اگر بفهمد مقداری از آن گرفته بوده، قضا بر او واجب نیست.

آیت الله سیستانی نیز معتقد است که اگر انسان گرفتن آفتاب یا ماه را نداند و بعد از باز شدن آفتاب یا ماه بفهمد که تمام آن گرفته بوده، باید قضای نماز آیات را بخواند ولی اگر بفهمد مقداری از آن گرفته بوده، قضا بر او واجب نیست (مساله 1479)

آیت الله العظمی مکارم شیرازی در مساله 1293 توضیح المسائل بیان می دارد: اگر فردی بعد از گذشتن وقت بفهمد تمام خورشید یا ماه گرفته بوده، باید قضای نماز آیات را به جا آورد اما اگر تمام آن نگرفته باشد، قضا واجب نیست.