فرود اژدهای زرد در اقتصاد ایران

به گزارش شاهین نا؛ به نقل از صاحب نیوز، دولت از کشور چین به عنوان شریک روزهای سخت یاد می کند. روزهایی که حق وتو چین در اوج تحریم ها و شیطنت ها باید در مجامع بین المللی حامی ایران می شد.

اینکه حق وتو در کدام تنگنا از ایران حمایت کرده و کدام صحنه سیاسی را برای ایران حفظ کرده، حکایت مثنوی هفتاد من است که در این مقال نمی گنجد.
اما باید بررسی شود که این حق وتو چقدر برای ایران هزینه داشته است.

*از تجارت تا قاچاق
۴ میلیارد و ۳۰۷ میلیون دلار صادرات به کشور چین و ۶ میلیارد و ۴۶ میلیون دلار واردات از این کشور، رقم تجارت غیرنفتی ایران با کشور چین راطی هفت ماهه امسال به ۱۰ میلیارد و ۳۵۳ میلیون دلار رساند که سهم آن از تجارت ایران طی این مدت حدود ۲۴ درصد می‌شود.

هر چند در ظاهر سهم درشتی از تحارت رسمی ایران با چین بوده است اما آمار غیر رسمی راوی حکایت دیگریست.
ایران به عنوان یک کشور مصرف کننده با درهای باز قاچاق، هدفی دست یافتنی برای کشور چین بوده است.

از سنگ قبر تا انواع نمای ساختمان، کیف و کفش، منسوجات، لوازم برقی، انواع صنایع دستی، فرش و حتی تسبیح و سجاده و انواع زینت الات بدلی، هدیه چین به ایرانی ها بوده است.

ارزش بازار داخلی نساجی، پوشاک و کفش ایران از تولید ناخالص داخلی ۹۰ کشور دنیا بیشتر است. مطالعات انجام‌شده نشان می دهد که در سال‌های اخیر تا بیش از ۶۰ درصد بازار داخلی، با ارزش بیش از ده میلیارد دلار، تحت‌نفوذ واردات و قاچاق به خصوص از چین واقع شده است.

حجم عظیم واردات و قاچاق که بین کالاهای مصرفی اولین رتبه را به خود اختصاص داد، منجر به افت شدید صنایع پوشاک و همچنین صنعت نساجی و ازدست‌رفتن بین نیم تا یک میلیون شغل مولد شد.

صادرات مستقیم پوشاک و کفش چین به ایران از کمتر از ده میلیون دلار در ابتدای دهه ٨٠ به نیم میلیارد دلار در سال۱۳۹۰رسید و اگرچه با کاهش درآمدهای نفتی افت ۲۵ درصدی را تجربه کرد، اما مجددا با افزایش شدیدی در سال۱۳۹۳ به نزدیک یک میلیارد دلار رسید.

با مقایسه داده‌های صادراتی کشور چین با داده‌های واردات گمرک ایران مشخص می‌شود که در ١٠ سال گذشته، سه میلیارد دلار کم‌اظهاری، بداظهاری یا تخلفات دیگر وجود داشته که فقط بیش از ۳۰ درصد آن مربوط به بهمن ۹۲تا بهمن ۹۳ است.

حجم ورودی قاچاق رسمی پوشاک و کفش از چین در سال گذشته معادل ١١٠ هزار دلار یا یک کامیون در هر ساعت بوده که از توان و قابلیت قاچاقچیان خرده‌پا خارج است.
این ارقام خانه نشینی تعداد نامعلومی از هنرمندان صنایع دستی و از بین رفتن حرفه های تاریخی کشور و به خصوص اصفهان را در حوزه مینا، گیوه، عبا بافی، گبه، فرش و قالیچه و…را شامل نمی شود.

دامپینگ فولاد چین در ایران، کمر صنایع فولادی کشور را خم کرد.
گذشته از آنکه در دولت قبل رقمی حدود ۲۲یا ۴۷ میلیارد دلار برای فرار از تحریم ها در کشور چین به نوعی سرمایه گذاری و در نهایت بلوکه شده که قابل آزاد سازی نبوده و درصورت کاهش ارزش یوان چین، از ارزش آن کاسته خواهد شد و جالب اینجاست که این کشور هیچ تعهدی در قبال این زیان ندارد.

به غیر از آنچه گفته شد مونتاژ خودروهای چینی در داخل کشور، واروات خودروی چینی به ایران و سرمایه گذاری کلان این کشور در حوزه نفت و در عسلویه و پروژه های عمرانی که البته به تعهدات خود نیز عمل نکرد و در اوج تحریم ها بخشی از پروژه ها را رها کرد، تنها بخشی از سود سرشار ایران برای چین بوده است.
به گفته معاون اول رییس جمهور، ایران در طول سال های اخیر ناخواسته و غیر مستقیم، ۷۰۰میلیارد دلار در حوزه اشتغال چین سرمایه گذاری کرده است!

*اژدهای زرد در حال فروپاشی
اقتصاد چین در حال فروپاشی است، کشوری که بزرگترین خریدار نفت و سنگ آهن خام از ایران و فروش محصولات واسطه ای از جمله سنگ آهن فراوری شده با قیمتی گزاف به ایران بود، حال به نفس نفس افتاده است.این کشور که این روزها حال خوشی نداشته و بورس آن سقوط های بدی را پشت سرگذاشته در دوران پسابرجام در ایران دنبال چه می گردد؟

کاهش رشد اقتصادی چین می تواند سبب توسعه رکود و سیاست انبساطی در اقتصاد دنیا، کاهش قیمت نفت و رشد قیمت طلا شود.

بخش عمده رشد اقتصادی چین مدیون سرمایه گذاری است که توسط منابع داخلی و خارجی وبر مبنای بدهی انجام شده است. مشکل رشد بر اساس بدهی آن است که اگر آنچه برایش سرمایه گذاری شده فروش نرود، بدهکار پول طلبکاران را نمی تواند بازگرداند.

در چین بخش عمده سرمایه گذاری ها در حوزه مسکن بوده اما قیمت آنها برای خرید بخش عمده ای از مردم چین بالاست.
تنها مزیت چین داشتن ذخایر ارزی بزرگی حدود ۳ تریلیون دلار است اما در سال گذشته دولت چین حدود ۵۰۰ میلیارد دلار از ذخایر ارزی خود را استفاده کرده که نشان دهنده روزهای نه چندان خوب برای اقتصاد چین است.

رشد تقاضای نفت در سال های اخیر بدلیل تقاضای انرژی در چین بوده است. کاهش تقاضای چین باعثسقوط بیشتر قیمت نفت خواهد شد.
مشتری بزرگ نفت ایران، چین است که اگر چین مثل سابق نقت ایران را نخرد، ایران دچار مشکل می شود.
در چنین فضایی معنای همکاری ایران و چین مشخص می شود.

چین در لبه پرتگاه ورشکستگی است و ایران در فضای پسابرجام باید حکم ناجی را داشته باشد و در عین حال ایران محتاج فروش نفت است.
رشد قاچاق، افزایش حضور چین در بازار خودرو، فولاد، فرش، صنایع دستی، عسلویه، نفت، پروژه های عمرانی در قالب همزیستی مسالمت آمیز، حکایت حضور چین در ایران است.