ورود حضرت معصومه(س) به ایران باعث تقویت شیعیان شد/ حضرت معصومه(س) عالمه زمان خويش بود
حضرت فاطمه معصومه سلامالله علیها، از جملهٔ بانوان والامقام جهان تشیع به قصد دیدار برادر گرامی و بزرگوار خود حضرت علی بن موسی الرضا(ع) به همراه کاروانی شامل دیگر فرزندان و نوادگان امام موسی کاظم(ع) از مدینه به سمت ایران حرکت کرد.
به گزارش شاهین پرس؛ نامش فاطمه ولی ملقب به معصومه بود گفته می شود این لقب را برادر بزرگوارش حضرت علی بن موسی الرضا(ع) به او داده است بانویی عالم و با کرامت که خداوند در اول ذی القعده سال 173 ه.ق در شهر مدینه منوره به حضرت موسی بن جعفر علیه السلام و نجمه خاتون عطا کرد و شد کریمه اهلبیت(س)، بانویی عالمه محدثه که در مكتب وحيانی و الهی پدر گرامی و برادر بزرگوارش مورد تعليم و تربيت قرار گرفت و دريايي از علم و معرفت آموخت و به مقام عصمت و شفاعت رسيد. بنابر روایات معصومین(ع)، دو تن از بانوان خاندان رسول گرامی اسلام(ص) (حضرت فاطمه الزهرا(س) و فاطمه معصومه(س)) مقام شفاعت گسترده ای دارند كه بسيار وسيع و جهان شمول است.
امام صادق(ع) در بیان مقام و منزلت حضرت فاطمه معصومه(س) میفرمایند: «آگاه باشید که برای خدا، حرمی است و آن مکه است و برای پیامبر خدا حرمی است و آن مدینه است و برای امیرمؤمنان حرمی است و آن کوفه است. بدانید که حرم من و فرزندانم بعد از من، قم است. آگاه باشید که قم کوفهٔ کوچک ماست. بدانید بهشت، هشت دروازه دارد که سه تای آنها به سوی قم است. بانویی از فرزندان من به نام فاطمه دختر موسی در آن جا رحلت میکند که با شفاعت او، همهٔ شیعیان ما وارد بهشت میشوند.»
* حضرت معصومه(س) عالمه زمان خويش بود
این بانوی با کرامت مظهر فضائل و از جملهٔ بانوان والامقام جهان تشیع است که دارای فضائل و مقامات بالایی بود ايشان عالم به علوم مختلف، تفسير قرآن و معارف فقهي بوده اند به گونه اي كه سوال هاي فقهي را در نبود پدر با سن كم پاسخ مي دادند نقل شده که روزی جمعی از شیعیان به قصد دیدار حضرت موسی بن جعفر(ع) و گرفتن پاسخ پرسشهایی به مدینه منوره وارد شدند و چون امام کاظم(ع) در مسافرت بودند، پرسشهای خود را به حضرت معصومه (س) که در آن هنگام کودکی خردسال بود، دادند تا به دست امام(ع) برسانند. فردای آن روز بار دیگر به منزل امام رفتند ولی هنوز ایشان از سفر بازنگشته بود. پس به ناچار پرسشهای خود را باز خواستند تا در سفر بعدی به خدمت امام برسند.، غافل از این که حضرت معصومه (س) خود جواب پرسشهای آنان را نوشته بود. وقتی پاسخها را دیدند، بسیار خوشحال شدند و پس از سپاسگزاری فراوان، شهر مدینه را ترک کردند. از قضای روزگار در بین راه با امام موسی بن جعفر (ع) مواجه شده و ماجرای خویش را باز گفتند. وقتی امام، پاسخ پرسشها را مطالعه کردند، سه بار فرمودند: «پدرش به فدایش.»
* فضایل حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام
این بانوی با کرامت جایگاهی رفیع و منزلتی خاص نزد خداوند دارد و دومین امامزاده ای است که پس از حضرت ابالفضل العباس(ع) برایشان از سوی امام معصوم(ع) زیارتنامه وارد شده است ایشان امامزاده بلافصل و فرزند امام، خواهر امام و عمه ائمه معصومین(ع) هستند که خود جایگاهی خاص و منزلتی رفیع است. مرحوم طبری در کتاب دلایل الامامه مینویسد امام رضا علیهالسلام و حضرت معصومه سلامالله علیها، با همدیگر خواهر و برادر تنی بودند و حساب این دو بزرگوار از حساب دیگر فرزندان امام کاظم علیهالسلام جدا است زیرا از میان فرزندان امام، حضرت رضا علیهالسلام به عنوان وصی و جانشین امام در مرتبه اول و بانوی کرامت حضرت فاطمه معصومه سلامالله علیها در مرتبه دوم قرار دارند.
از دیگر مباحث شخصیتی کریمه اهلبیت(ع) که باید توجه شود، محدثه بودن این بانو است یعنی ایشان راوی حدیث بودند علاوه بر آن دارای مقام علمی بالایی بودهاند و حدیث مسلسلات فاطمیات که در کتاب جامع الاخبار آمده است از آثار بسیار ارزشمند این بانوی بزرگوار است.
* مقام عصمت حضرت فاطمه معصومه سلامالله علیها،
مقام عصمت که عالیترین مقام پاک و معنوی است درجاتی دارد، و در وهله اوّل بر دو گونه است: معصوم از خطا و معصوم از گناه. در مورد مقام عصمت حضرت معصومه(س) روایات بسیاری وجود دارد حضرت امام رضا(ع) فرمودند «من زار المعصومة بقم کمن زارنی»(ریاحین الشریعه، ج 5، ص 35)؛ «کسی که معصومه را در قم زیارت بکند مانند آن است که مرا زیارت کرده است».این حدیث اشاره ای به مقام عصمت حضرت معصومه(س) است. آن حضرت در واقع بتول دوم و جلوه ای از وجود حضرت زهرا سلام الله علیها بود که در طهارت نفس امتیازی خاص و بسیار والا داشت. مقام علم و عرفان او در مرحله ای بود که در فرازی از زیارتنامه غیر معروف او چنین می خوانیم: «السلام علیک یا فاطمه بنت موسی بن جعفر و حجته و امینه»(سلام بر تو ای فاطمه دختر موسی بن جعفر و حجت و امین از جانب موسی بن جعفر)، «السلام علیک ایتها الطاهرة الحمیدة البرة الرشیدة التقیة الرضیة المرضیة»(سلام بر تو ای بانو پسندیده نیک سرشت، ای بانوی رشد یافته، پاک طینت، پاک روش، شایسته و پسندیده). امام هشتم شیعیان به دلیل مقامات عالی معنوی آن بانوی با کرامت در فرازی از زیارتنامه معروفش به ما آموخته که در کنار مرقدش خطاب به او بگوییم: «یا فاطمه اشفعی لی فی الجنة فان لک عندالله شانا من الشان»(ای فاطمه! در بهشت از من شفاعت کن چرا که تو در پیشگاه خداوند دارای مقامی بس ارجمند و والا هستی). امام صادق علیه السلام سالها قبل از ولادت حضرت معصومه علیها السلام شهر قم را حرم خاندان رسالت خوانده و فرمودند: به زودی بانویی از فرزندانم به سوی قم کوچ می کند که نامش فاطمه دختر موسی بن جعفر است و با شفاعت او همه شیعیانم وارد بهشت می شوند.
* محبت و عاطفه برادر و خواهری
برخی منابع علت سفر حضرت معصومه سلام الله علیها به ایران را ارسال دعوت نامه حضرت علی بن موسی الرضا برای خواهر گرانقدرش نقل کرده اند اما برخی دیگر نیز وجود محبت و عاطفه شدید خواهر برادری ذکر کرده اند اما آنچه از مرور سیر تاریخی برداشت می شود این است که حضرت فاطمه معصومه سلامالله علیها علاوه بر مهر و عاطفه خواهر برادری، برای یاری و حمایت از امام زمان(ع) خود رنج سفر را به جان می خرد و یک سال پس از آنکه مامون بدلیل چالش های متعدد سیاسی اجتماعی و نگرانی از قیام علویان و همچنین برای قداست بخشیدن به حکومت خود، حضرت امام علی بن موسی الرضا(ع) را مجبور به پذیرش ولایتعهدی خود کرد و از مدینه به مرو فراخوانده بود عازم سفر به سوی ایران شد.
حضرت فاطمه معصومه سلامالله علیها، به همراه کاروانی شامل دیگر فرزندان و نوادگان امام موسی کاظم(ع) به قصد مرو از مدینه خارج شد. از تاریخ دقیق شروع هجرت و وقایع صورت گرفته در مسیر حرکت کاروان در نزدیکی ساوه، هیچ گزارشی نقل نشده است برخی منابع تنها به اتفاقات صورت گرفته در ساوه اشاره و نقل کرده اند که با رسیدن کاروان به ساوه، گویا عباسیان یا گروهی محارب یهودی که از مدینه در پی کاروان بودند در نزدیکی ساوه به کاروان حمله کرده و سبب کشته و زخمی شدن کاروانیان شده اند حضرت معصومه(س) را نیز مسموم می کنند که بر اثر مسمومیت و وقایع ناگوار ساوه تب و لرز شدیدی بر حضرت معصومه(س) عارض می شود و حضرت از غلام خود می خواهد که او را به نزدیکترین شهر یا دیاری که دوست دار اهل بیت باشند برساند که غلام پاسخ می دهد شهر قم نزدیکترین شهر است و حضرت می فرماید از پدرم موسی بن جعفر(ع) شنیده ام که قم شهر شیعیان است بنابراین به سمت قم عزیمت کردند اما سرانجام هفده روز بعد بر اثر شدت بیماری، در سرزمین بابلان رحلت کرده و همانجا به خاک سپرده شدند.
* ورود حضرت معصومه(س) به ایران باعث تقویت شیعیان شد
حجت الاسلام محمد رحمانیان در گفتگو با خبرنگار شاهین پرس؛ اظهاز کزد: حضرت معصومه(س) به همراه تعدادی از دیگر امامزادگان که شامل خواهران و برادران می شد به قصد دیدار آقا علی بن موسی الرضا(ع) وارد ایران شدند که در بین راه و نزدیکی شهر ساوه همه افراد همراه حضرت معصومه(س) توسط عده ای محارب کشته و به شهادت رسیدند و خود حضرت نیز که بر اثر این واقعه بیمار شده بودند وارد شهر قم می شوند و همان جا رحلت می کنند.
کارشناس علوم دینی در ادامه افزود: مدت اقامت حضرت معصومه(س) در شهر قم بسیار محدود در حدود 17 روز نقل شده است ولی اتفاقی که برای شهر قم افتاد این بود که بعد از وفات حضرت معصومه (س) شهر قم حول محور حرم حضرت معصومه(س) شکل گرفت و به دلیل وچود روایات متعدد از چند امام معصوم در باب اهمیت زیارت حضرت معصومه(س) که روایت شده «هرکس دختر من را در شهر قم زیارت کند بهشت بر او واجب می شود»، «هرکس خواهرم را در شهر قم زیارت کند بهشت بر او واجب می شود» و «هرکس عمه ما را در شهر قم زیارت کند بهشت بر او واجب می شود» باعث شد شیعیان برای زیارت به شهر قم بیایند و برخی هم همانجا ساکن شوند.
وی با بیان اینکه وجود حرم مطهر حضرت معصومه(س) باعث شد مرکزیت شیعیان در شهر قم شکل بگیرد خاطرنشان کرد: عوامل دیگری هم وجود داشت از جمله اینکه وجود آقا علی بن موسی الرضا(ع) در ایران باعث شد امامزادگان فوج فوج به ایران بیایند و مکتب شیعه را ترویج و گسترش دهند البته شیعیان و دوستداران اهل بیت(ع) از قبل در این شهر نقش پررنگی داشتند که ورود حضرت معصومه(س) باعث تقویت شیعیان و دوستداران اهل بیت(ع) نیز شد آن زمان شهر بغداد و نجف و کربلا مرکز فراگیری علوم اسلامی و تربیت طلاب دینی بود و بعدها در دوره صفویه شهر اصفهان و بعد از آن شهر قم هم از جمله مراکز علوم اسلامی شد.
* حضرت معصومه سلام الله علیها نقش اصلی در شیعه کردن مردم منطقه قم داشتند
حجت الاسلام احمد عابدی با اشاره به خیر و برکتی که حضرت معصومه سلام الله علیها با خود به شهر قم آوردند، ابراز کرد: حضرت معصومه سلام الله علیها اسلام و تشیع را با خود به این منطقه آوردند و حتی زرتشتیان قم با ورود حضرت با ایشان بیعت کردند و زمینهای خود را وقف کردند
استاد حوزه علمیه قم با بیان اینکه به دنبال ورود حضرت معصومه سلام الله علیها به شهر قم ابراهیم بن هاشم فرهنگ تشیع و احادیث اهل بیت(ع) و مسائل فقهی را از کوفه به قم منتقل کرد، افزود: حضرت معصومه سلام الله علیها نقش اصلی را در شیعه کردن مردم این مناطق داشتند و افراد بعد از ایشان مانند علی بن ابراهیم قمی احکام دین را به مردم یاد دادند.
وی خاطرنشان کرد: احکام فقهی که در قم مطرح می شود و اینکه قم مرکز فقهی تشیع شد به برکت ورود حضرت معصومه سلام الله علیها به این شهر مقدس است.
انتهای پیام/