اگر برجام بگذارد، رئيسجمهور از فناوري هستهاي ميگويد؛
جشن «ایران هستهای » بدون کیک زرد!/ چرخ سانتریفیوژها ترک برداشت، چرخ زندگی مردم هم از یاد دولت رفت
امروز دهمین مراسم گرامیداشت روز ملی فناوری هستهای در سالن اجلاس سران و با حضور رئیسجمهور برگزار میشود. جشنی که در دهمین سالگردش برای اولین بار پس از توافق برجام برپا میشود اما از کیک آن خبری نیست.
به گزارش پایگاه خبری شاهین نا؛ امروز دهمین مراسم گرامیداشت روز ملی فناوری هستهای در سالن اجلاس سران و با حضور رئیسجمهور برگزار میشود. جشنی که در دهمین سالگردش برای اولین بار پس از توافق برجام برپا میشود اما از کیک آن خبری نیست. با این حال مواضع رئیسجمهور نسبت به توسعه دانش و فناوری هستهای در مراسم امروز میتواند سیاستهای دولت را در چند وجه از جمله اقتصاد مقاومتی و نگاه به توسعه اقتصادی دانشبنیان به نمایش بگذارد به شرطی که برجامزدگی برخی اجازه دهد.
حساسیتهای بینالمللی بر سر بهرهمندی کشورمان از فناوری هستهای نشان میدهد که در زمان و موقعیت مناسبی روی توسعه و بومیسازی دانش و فناوری هستهای سرمایهگذاری کردهایم. این سرمایهگذاری نهتنها در عرصه بینالمللی دست برتر را به ما اختصاص داد، بلکه به الگویی برای توسعه سایر رشتهها و زمینهها بدل شد. بماند که تعمیم موفقیت و شیوه عملکرد در حوزه هستهای به سایر عرصهها به انتخاب و سلیقه دولتها گذاشته شد و همین امر اجازه نداد تجربه زیسته دانش و فناوری هستهای به زمینههای علمی و اجتماعی و اقتصادی دیگر نیز سرایت کند. به ویژه اینکه دستاوردهای هستهای ما کشورهای بزرگ دنیا را پای میز مذاکره و امضای قرارداد و توافقنامه کشاند و باز هم بماند که با این حال در رودربایستیهای سیاسی و دیپلماتیک فتیله چرخههای تولید سوخت هستهای را پایین کشید.
اقتصاد هستهای، تجربه هستهای یا بمب هستهای کدام ترسناکتر است؟
اگرچه مذاکره قدرتهای بزرگ جهان با کشورمان بر سر مسئله هستهای به بهانه احتمال تولید سلاح صورت گرفت و به توافق انجامید، با این حال انتظار میرود کسانی که توسعه اقتصادی و رفع رکود را به دامن برجام گره میزنند و از آن به عنوان توفیق مثالزدنی در برقراری ارتباطات دیپلماتیک یاد میکنند، بدانند که علاوه بر دادن اطمینان چندقفله به طرفهای مذاکرهکننده نسبت به کاهش خلوص و میزان غنیسازی، اقتصاد هستهای و تجربه هستهای و ارتباط این دو نیز در معرض تهدید دستدرازی قرار داده شده است. در عین حال که کارشناسان این مسئله را دارای اثر معکوس در حفظ انگیزه و روحیه دانشمندان این حوزه ارزیابی میکنند. دانشمندانی که جز در کشور خودمان امکان مطالعه و تحقیق و پیشبرد مرزهای دانش را ندارند، به جز اینکه سالها کشور برای تربیت آنها هزینه و برنامهریزی کرده است و شمار متخصصان هستهای کشور با روند توسعه دانش و فناوری آن متناسب بوده است.
از سوی دیگر هر دانش منتج به فناوری که تولید و محصول به دنبال دارد، محرک اقتصاد است و هر اقتصاد پویایی توان سفیری فرهنگ و تمدن یک ملت را دارد. فناوری هستهای چنین فرصت غیرقابل چشمپوشی و معامله و راهبردی را در اختیار کشور قرار میدهد و از آنجا که این دانش و فناوری توانسته بومی شود و به وزنه ثباتی در ایجاد اشتغال و توسعه صادرات غیرنفتی تبدیل شود، میتوانست معادلات جهانی را بر سر بازار مصرف تضمین شده کشورمان به خطر بیندازد. با وجودی که موافقان اقدامات دولت در رابطه با شیوه توافق بر سر مسئله هستهای این مسئله را رد میکنند اما در عمل طرفهای مذاکرهکننده با گرفتن فن ماهیگیری و ابزار توسعه آن از طرفی و رفع تحریمها و آزادسازی پولهای بلوکه شده فرصت داشتن ماهی را در اختیارمان گذاشتهاند و نتیجه این التیام مقطعی و زودگذر رکود و نوسانات اقتصادی است و در نقطه مقابل مبانی اقتصاد مقاومتی قرار دارد.
علاوه بر اینکه از الگوی توسعه این دانش و فناوری و نحوه سرمایهگذاری بر آن میتوان در زمینههای سودآور علمی و فناورانه و اقتصادی دیگر نیز بهره برد. در حالی که محدود کردن این دانش و فناوری، الگوی موفق آن را از کارایی میاندازد.
برگزاری جشن ملی فناوری هستهای به جز فرصت تمجید از دستاوردهای برجامی، میتواند فرصت مطالعه و بازخوانی مفاد منتشر نشده توافقات برای دستاندرکاران باشد که ببینند هدف طرفهای مذاکرهکننده کدام یک از وجوه توسعه علمی ما است.
به هر رو امروز و در حالی که کشور سالی را پشت سر گذاشته که توافقنامه برجام سایه سنگینی بر فناوریهای بومی ما از جمله فناوریهای هستهای و فضایی انداخته و توسعه فناوریهای پیشرفته مرتبط با این دو حوزه بنیادین و فراگیر را کند کرده و از شتاب انداخته، به نظر میرسد فناوری هستهای دلیل تازهای برای جشن گرفتن نداشته باشد. محدود کردن دانش فناوری هستهای در کاربریهای بهداشتی و درمانی یکی از نشانههای تهی شدن چنته کشور از توسعه دانش و فناوری در این حوزه است.
اگر برجام بگذارد، رئیسجمهور از فناوری هستهای میگوید
گزارشهای رسیده حاکی از آن است که امروز و در دهمین گرامیداشت روز ملی فناوری هستهای سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته در حوزه سلامت و تولید واکسن معرفی میشوند. این مراسم در سالن اجلاس سران با حضور رئیسجمهور و مقامات کشوری و لشکری و نیز کارکنان و مدیران سازمان انرژی اتمی برگزار میشود.
البته این گزارش صورت خوشبینانهای هم دارد. به این صورت که دهمین گرامیداشت روز ملی فناوری هستهای در سال ۹۵ در حالی برگزار میشود که پرونده هستهای ایران پس از ۱۳ سال در سال ۹۴ بسته شد و تمامی قطعنامههای شورای حکام و شورای امنیت علیه ایران لغو و از این پس برنامه جامع اقدام مشترک و قطعنامه ۲۲۳۱ اجرایی خواهد شد و به مدت هشت الی ۱۰ سال در چارچوب این برنامه، برنامه صلحآمیز هستهای ایران از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی راستی آزمایی میشود.
ایران از این پس در چارچوب آژانس و همکاریهای بینالمللی قادر است توانمندیهای علمی و فناوری هستهای خود را ارتقا دهد. همچنین سازمان انرژی اتمی از سال گذشته مذاکرات و رایزنیها برای امضای قراردادها و تفاهمهای ساخت نیروگاههای کوچک و بزرگ قدرت هستهای را در دستور کار قرار داده است.
واحد دوم نیروگاه بوشهر از جمله این قراردادها است که قرار است به زودی میان ایران و روسیه اجرایی شود و کلنگ آن به زمین زده شود. همچنین ایران و چین نیز تفاهم همکاری برای ساخت نیروگاههای هستهای با قدرت پایین را در دستور کار قرار دادند.
هرچند به نظر میرسد سخنرانی رئیسجمهور در جشن ملی فناوری هستهای مانند روز فناوری فضایی به خارج از دایره مزایای برجام نفوذ نکند.
منبع : روزنامه جوان