در باورهای زرتشتی، اردیبهشت یکی از امشاسپندان (فرشتگان مقرب) است که نماد حقیقت، نظم و آتش مقدس محسوب میشود. این ماه در تقویم ایرانی با طبیعت سرسبز، هوای معتدل و شکوفایی گلها همراه است که با مفهوم پاکی و زیبایی آن هماهنگ است.
ایرانیان در اردیبهشت ماه، بهویژه در دوران باستان، آیینها و جشنهای متعددی برگزار میکردند که نشاندهندهی اهمیت این ماه در فرهنگ ایرانی است. یکی از مهمترین این مراسم، جشن اردیبهشتگان بود که در سومین روز اردیبهشت برگزار میشد و نماد راستی، نظم، پاکی و روشنایی در آیین زرتشتی محسوب میشد
آیینهای تاریخی ایرانیان در اردیبهشت
– جشن اردیبهشتگان: این جشن با روشن کردن آتش، نیایش، تطهیر و دید و بازدید خانوادگی همراه بود. زرتشتیان در این روز به آتشکدهها میرفتند و مراسم نیایش برگزار میکردند.
– پالایش و پاکسازی: مردم در این ماه به رودخانهها و چشمهها میرفتند و خود را شستوشو میدادند، زیرا آب و آتش در این جشن نماد پاکی بودند”).
– ترویج عدالت و راستی: اردیبهشتگان فرصتی برای تأمل در ارزشهای اخلاقی مانند حقیقت و عدالت بود و مردم در این روز تلاش میکردند تا رفتارهای خود را با اصول راستی و نظم هماهنگ کنند
– نامگذاری اماکن مقدس: در برخی مناطق، این روز به عنوان زمان مناسب برای نامگذاری اماکن مقدس و اجرای مراسم مذهبی در آتشکدهها شناخته میشد
این جشنها نشاندهندهی جایگاه ویژهی اردیبهشت در فرهنگ ایرانی و ارتباط آن با مفاهیمی مانند پاکی، عدالت و روشنایی است.