معضل جدید جامعه ایرانی: نام های عجیب/ چرا والدین دنبال نام‌های عجیب‌ هستند

هر موجودی در عالم هستى نام و نشانی دارد که با آن خوانده می‌شود و برای هرچیزی از قبیل گیاهان، حیوانات، جمادات و غیره داشتن نامی که مشخصه آن از دیگری باشد، ضرورت دارد.

برای انسان که اشرف مخلوقات است نیز باید نامی برتر از دیگر موجودات انتخاب شود و نام باید فراخور شرافت و کرامت انسانی او باشد و منظور از نام زیبا نامی است كه از دیدگاه شرع پسندیده و دارای معانی نیكو باشد.

اما مسلم است که انتخاب اسم برای کودک یکی از هیجان انگیزترین فعالیت ها قبل از تولد نوزاد و یکی از مهمترین تصمیمات خانواده است اما متأسفانه با اینكه فرهنگ اسلام غنی و گسترده است، در چند سال اخیر شاهد آن هستیم که خانواده ها تحت تأثیر فرهنگ بیگانه اسامی كاملاً بیگانه را برای فرزندان خود انتخاب می‌كنند.

در همین خصوص یک جامعه ‎شناس با بیان اینکه هنگامی که نوزاد توانایی انتخاب اسم نداشته پدر و مادر باید متناسب با ویژگی‎های فرهنگی و اعتقادی جامعه‎ای که فرزند در آن بزرگ می‎شود، نامی برای او برگزینند، عنوان کرد: در جامعه ما انتخاب اسامی اسلامی و ایرانی و نام‎هایی که معانی زیبا را به ذهن القا می‎کنند، مناسب است.

منیره عباسی با اشاره به عواقب انتخاب نام‎های نامناسب اذعان کرد: دچار عقده حقارت شدن، مشکلات روحی و روانی، گوشه‎گیری و خجالت کشیدن از عمده عواقب انتخاب نام‎های نامناسب است.

وی با بیان اینکه بعضی از والدین فکر می‎کنند که تکراری بودن اسامی از در چشم بودن و دیده شدن فرزندانشان می‎کاهد، عنوان کرد: تازه بودن اسامی در صورتی که متناسب با معیارهای فرهنگی و دینی جامعه باشد خوب است.

عباسی با تاکید بر اینکه جدید بودن نام، دلیل بر خوب بودن آن نیست چرا که ممکن است نامی با وجود تازه بودن تصوری غلط را به ذهن دیگران القا کند، عنوان کرد: اسامی خود به خود جایگاه افراد را در اجتماع انتخاب و ثابت می‎کنند.

وی با تأکید بر اینکه باید حرمت نام ائمه و معصومین را حفظ کرد، یادآور شد: استفاده از نام معصومین برای فرزندان موجب دور داشتن آنها از ناهنجاری‎ها و آسیب‎های اجتماعی خواهد شد.

عباسی تأکید کرد: انتخاب نام فرزندان باید با شأن و منزلت اجتماعی خانواده متناسب باشد.

مدیرکل سازمان ثبت احوال استان همدان نیز درهمین رابطه در گفت وگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه از ابتدای سال جاری تاکنون میزان ولادت ها دو و نه دهم درصد افزایش داشته است، افزود: در این مدت ۲۲ هزار و ۴۴۲ واقعه ولادت به ثبت رسیده که از این تعداد ۱۱ هزار و ۵۹۸ نفر پسر و ۱۰ هزار و ۸۴۴ نفر دختر بوده اند که در مجموع به ازای هر ۱۰۷ پسر ۱۰۰ دختر متولد شده است.

عبدالله مقصودی فر با اشاره به اینکه نرخ خام ولادت ۱۵ و نیم در هزار است و با بیان اینکه ۹۹ و نیم درصد از ولادت های ثبت شده در مهلت قانونی ۱۵ روزه به ثبت رسیده اند، گفت: بیشترین ولادت ها مربوط به شهرستان همدان با ۱۱ هزار و ۴۴۲ مورد و کمترین مربوط به شهرستان فامنین با ۴۸۸ مورد بوده است.

از ابتدای سال جاری تاکنون بیشترین نام انتخابی در گروه پسران مربوط به نام «امیرعلی» با تعداد ۷۲۶ مورد و در گروه دختران بیشترین فراوانی نام مربوط به نام «فاطمه» با تعداد ۹۷۰ مورد بوده است.وی با بیان اینکه از ابتدای سال جاری تاکنون بیشترین نام انتخابی در گروه پسران مربوط به نام «امیرعلی» با تعداد ۷۲۶ مورد و در گروه دختران بیشترین فراوانی نام مربوط به نام «فاطمه» با تعداد ۹۷۰ مورد بوده است، یادآور شد: بعد از نام امیر علی در گروه پسران، محمد طاها و ابوالفضل در رده های بعدی بیشترین نام انتخابی پسران را داشته اند و در گروه دختران نیز بعد از نام فاطمه، به ترتیب نام های زهرا و نازنین زهرا حائز بیشترین تعداد بوده اند.

مقصودی فر با تاکید براینکه اسمی که برای کودک انتخاب می کنیم باید بامعنی باشد، گفت: اسم اولین تاثیر هرفرد روی مخاطب است و باید به این موضوع توجه داشته باشیم که کودک این اسم را نه فقط در کودکی و در زمین بازی بلکه در بزرگسالی هم استفاده خواهد کرد.

وی انتخاب نام مناسب برای فرزندان را شناسنامه فرهنگی و اعتقادی پدر و مادر عنوان کرد و افزود: نام نیكوی فرزند نشان دهنده سلیقه سالم خانواده و دور اندیشی و سلامت و حسن انتخاب آنان است.

مدیرکل ثبت احوال استان همدان ادامه داد: در حوزه تغییر نام در این اداره کل، سالانه حدود هزار مورد تغییر نام صورت می گیرد و سازمان ثبت احوال کشور در راستای سیستم قضازدایی از پرونده ها با تفیض اختیار به استان ها مراحل تغییر نام را بسیار روان و آسان کرده است.

مقصودی فر عنوان کرد: افرادی که دارای نام های نامناسب یا قدیمی یا دو نام هستند می توانند با مراجعه به ثبت احوال محل سکونت خود در خواست تغییر نام را داشته باشند و پس از آن مراتب به اداره کل ابلاغ و با دستورالعمل ها تطبیق داده خواهد شد.

وی با بیان اینکه نزدیک به ۹۹ درصد با نام ها موافقت خواهد شد، گفت: تنها مواردی که ثبت احوال باید منطبق با دستورالعمل تغییر نام را انجام دهد، نام های ائمه معصومین است چرا که نام حضرت رسول و حضرت فاطمه یعنی نام های محمد و فاطمه به هیچ وجه قابلیت تغییر ندارد.

مقصوی فر با تاکید براینکه نام سایر ائمه نیز فقط می تواند با سایر نام های ائمه تغییر کند، یادآورشد: در چند سال اخیر برخی از خانواده ها نام های غیر متعارفی را برای فرزندان خود انتخاب می کنند که برخی از آنها حتی معنی خاصی ندارد.

وی گفت: براساس ماده ۲۰ قانون ثبت احوال انتخاب نام کودک برعهده والدین است مگر اینکه نام، نامی خارجی باشد که در این صورت والدین راهنمایی می شوند تا نام ایرانی برای فرزند خود انتخاب کنند.

اما از نظر اسلام نام نیکو گذاشتن و نام‌گذاری پیش از ولادت، سنت اهل بیت(ع) در نام‌گذارى است و انتخاب برترین نام‌ها و نهی بعضی از نام‌ها از مهمترین عواملی است که باید به آن توجه شود چرا که از حقوق فرزند بر والدین، انتخاب بهترین و زیباترین نام‌ها برای فرزند است.

مسئول دارالقران الکریم همدان نیز در این خصوص در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه در انتخاب نام برای فرزند باید مراقب باشیم که بهترین نام را برای فرزندان خود انتخاب کنیم، افزود: نام گذاری در نظام تربیتی اسلام، اهمیت زیادی دارد تا آنجا که سفارش شده بهتراست پیش از ولادت فرزند، نام نیکویی برایش انتخاب شود که در این زمینه والدین باید حتی نیت خوبی هم داشته باشند و اگر نام فرزند را فاطمه می گذارند باید از سنت و سیره حضرت فاطمه(س) نیز تبعیت کنند.

غلامرضا فرهادی با تاکید براینکه در اسلام داشتن نام و لقب نیکو یک ارزش است و در روحیه و جسم انسان اثرات مثبتی دارد، گفت: باید هرمسلمانی برای فرزندان خود از نام ها و القاب خوب و با معنا استفاده کند چرا که نام خوب تداعی کننده معنای خوب و نام بد تداعی کننده معانى و مفاهیم بد و نا مناسبی است که موجب هتک حرمت انسان می شود.

وی با اشاره به اینکه در دین مبین اسلام بر انتخاب نام نیک برای فرزندان سفارش شده و به این مهم اهمیت زیادی داده شده است، گفت: احادیث و روایات بسیاری در این راستا داریم چنانچه از پیامبراسلام(ص) نقل شده است که فرمودند حق فرزند بر پدرومادر آن است که نام خوبی برای او انتخاب و به بهترین شکل تربیتش کنند.

این مسئول با تاکید براینکه نامگذاری برای فرزند به نوعی هویت فرزند و خانواده را مشخص می کند، اظهار داشت: کسانی که به این امر اهمیت می دهند خانواده های متدینی هستند.

فرهادی با بیان اینکه اسلام به نام‌ گذاری اهمیت می‌دهد و این کار را از وظایف مهم پدر و مادرمی ‌داند، تاکید کرد: اسلام معتقد است نام‌ها در تکوین شخصیت انسان تأثیری شگرف و انکارناپذیر دارند چنانچه نام نیکو می‌تواند انگیزه نیکوکاری و گرایش به‌ سوی الگوهای مطلوب را در فرد ایجاد و نام‌گذاری‌های تحقیرآمیز و نکوهیده ممکن است به گرایش‌های منفى، انزوا، انتقام و پرخاشگری منجر شود.

وی گفت: انتخاب نام های بزرگان و شخصیت ها بر افراد، باعث می شود که صاحب نام احساس نوعی بزرگی کند و این احساس روز به روز بیشتر و باعث اثرگذاری بر رفتار و گفتار آنها شود تا جائی که خود را مسئول حراست از قداست آن نام بدانند.

فرهادی یادآورشد: حق فرزند بر پدر و مادر این است که در مرحله نخست برای او نام نیکو انتخاب و در مرحله بعدی او را براساس سیره و محبت خدا و محبت اهل بیت (ع) تربیت کنند و در روایات دیگری نیز نقل شده که حق فرزند بر پدر و مادر این است که باید به او قران را آموزش دهند.

با این تفاسیر دین اسلام وظایفی را بر گردن پدر و مادر گذاشته که یکی از آنها تربیت و آموزش کودک و دیگری انتخاب نام مناسب برای کودک است چرا که نام نیکو نشان دهنده شخصیت کودک پیش از آن که به این دنیا بیاید است و نام باید به شکلی باشد که فرزند به نامی که والدینش برای او انتخاب کرده اند افتخار کند.

بر همین اساس در این میان اسامی ائمه از مقبولیت والاتری برخوردار است ولی باید به این موضوع توجه شود که اگر نام ائمه برای فرزند خود انتخاب می کنیم باید او را نیز مانند ائمه بزرگ کنیم چرا که اگر در تربیت او کوتاهی کنیم در حق او کوتاهی کرده ایم و برای نام او حرمت قائل نشده ایم.