تابوشکنی تبلیغاتی در رسانه ملی!!

به گزارش پایگاه خبری شهرستان شاهین شهر و میمه “شاهین نا” به نقل از صاحب نیوز، تبلیغات و آگهی‌های بازرگانی هرچند ازجمله راه‌های درآمدزایی صداوسیما محسوب می‌شود و به نوعی از بخش‌های اصلی است اما این به هیچ وجه مجوزی برای این‌که در کیفیت و چگونگی ساخت تبلیغات، نظارتی صورت نگیرد؛ نیست. متاسفانه اخیرا که از منابع مختلف شنیده شده کفگیر رسانه ملی به ته دیگ خورده و در نتیجه کمیت برکیفیت غالب شده است و گویا نظارت چندانی برپخش تبلیغات تلویزیونی صورت نمی‌گیرد.

مشاهده این عدم نظارت به‌خصوص درشبکه‌های جدیدالتاسیس عمومیت بیشتری دارد، یکی از آن تابوشکنی و عدول از خط قرمزها؛ بعضا در تبلیغات رسانه ملی مشاهده می‌شود. مثلا برای تبلیغ فلان برنج، ازموسیقی‌ و آهنگ تند نامناسب استفاده می‌کنند؛ گویا لازم است با ریتم تند و رقص‌آور برنج خورده شود! یا درتصاویری برای تبلیغ از نمای بسته (کلوزآپ) صورت، چشم و ابروی زنان استفاده می‌‌شود! چنان‌چه درمورد یکی از تبلیغات طبّی به‌جای آن‌که محصول مورد نظر را برای بیننده تبلیغ و معرفی کنند، ‌تصویر دخترک بزک شده؛ آن‌هم از نمای نزدیک نمود بیشتری دارد؛ تا آن کالای تبلیغاتی مورد نظر! البته از این دست نمونه‌ها در تلویزیون زیاد دیده می شود.

 بعضی از شرکت‌ها در تبلیغات خود، هنجارشکنی تعمدی دارند. برای مثال؛ یکی از شرکت‌های شوینده قدیمی که درتبلیغات خود به‌ خصوص شبکه «آی فیلم» بی‌محابا و آشکارا تابوشکنی می‌کند. چند سال قبل درتبلیغات این شرکت، دختربچه‌ها و پسربچه‌های نسبتا بالغ  درحمام مشغول شستن خود با این شوینده بودند و آواز می‌خواندند؛ بیلبوردهای بزرگ تبلیغاتی آن هم درسطح شهرها نصب شده بود که همین امر باعث اعتراض خیلی از خانواده‌ها برای چنین هنجارشکنی گردید، و درنتیجه؛  تا مدتها مانع تبلیغات این شوینده شدند، اما مدتی است دوباره این شرکت درتبلیغات خود فعال شده و در آخرین نمونه آن دوچرخه‌سواری و آوازه‌خوانی زنی جوان درتبلیغ است! که البته بودن و نبودنش هم هیچ ربطی به تبلیغ شوینده مورد نظر ندارد؛ درحالی‌که دوچرخه‌سواری از نظر شرعی و عرفی برای زنان ممنوعیت دارد ولی دراین تبلیغ شوینده،  به‌راحتی نشان داده می‌شود. ‌و باز نشان دادن دختران و پسرانی که با هم در چمنزار بازی می کنند و دریغ از یک روسری بر سر این دختران که حرکاتشان بیشتر به زنان شباهت دارد تا رفتارهای  بچه‌گانه!

پر واضح است که این‌ها  جزیی از شگردهای تبلیغاتی است؛ وقتی محصولی حرفی برای گفتن نداشته باشد از ترفند حاشیه‌سازی وهنجارشکنی پیرامون آن استفاده می‌کند تا دیده شود و بینندگان، آن تبلیغ را به‌ وسیله همین حاشیه‌ها به یاد بیاورند و نام کالای مورد نظر در ذهن‌شان ماندگار شود، ‌اما استفاده از مساله جنسی و مغایر با ارزش‌های ایرانی – اسلامی  که این روزها  کم کم در رسانه ملی درحال باب شدن است (به‌خصوص این‌که درشبکه‌ آی‌فیلم این تبلیغات برای کشورهای دیگر هم  قابل پخش است) چیزی نیست که به‌توان به‌راحتی از آن چشم پوشید؛ شاید برای برخی از مسئولان ناظر در صداوسیما و عوامل پخش تلویزیونی این مساله امری عادی باشد، زیرا آنها تبلیغات داخلی را با تبلیغات مبتذل ماهواره‌ای مقایسه می‌کنند؛ چه آن‌که اخیرا هم تعدادی از بازیگران سینما و تلویزیون گفته بودند که تلویزیون ایران را نگاه نمی‌کنند؟!!

بی‌توجهی به چگونگی تبلیغات به هیچ وجه توجیه کننده جریانی که در حال رخ دادن است، نیست؛ زیرا تقلید از شبکه‌های ماهواره در کیفیت تیزرهای تلویزیونی، کار را به‌ جایی رسانده است که گاه یک تبلیغ مستهجن عینا با کاراکترهای ایرانیزه شده، از رسانه ملی پخش می‌شود! و حتی از این ترفند نامناسب؛ برای بانک‌های دولتی هم استفاده می‌شود، به‌ شکلی که برای دارنده‌های ماهواره کاملا تداعی‌گر تبلیغ اصلی آن است! این موضوع چند نکته را نشان می‌دهد، اول آن‌که؛ با توجه به قوانین دینی وعرفی به‌  طور‌ حتم  شیطنت‌هایی جدی  در امر تبلیغات تلویزیونی در حال رخ دادن است که نباید آن‌ها را دست کم گرفت و بی‌توجه بود. و مسئله‌ی دیگرهم؛ سازندگان تبلیغات رسانه ملی، متاسفانه با این عدول ازخط قرمزها در چگونگی تبلیغات تلویزیونی نشان می‌دهند از خلاقیت چندانی برای جذب مخاطب داخلی برخوردار نیستند و توسل به مسایل جنسی و هنجارشکنانه در تبلیغات، و  کپی‌برداری  از آگهی‌های ماهواره‌ای این امر را به وضوح نشان می‌دهد.

 البته ممکن است سفارش شرکت‌های مالک و سرمایه‌دار برای تبلیغ تلویزیونی هم موثر بوده باشد و آنها خودشان سفارش چنین تبلیغاتی را بدهند که در این‌ صورت هم انتظار مراقبت و دقت بیشتری از سوی ناظران پخش تبلیغات تلویزیونی، می‌رود. زیرا تبلیغات به دلیل تکرار از شبکه‌های مختلف و استفاد از فنون تاثیرگذاری پیام می‌تواند به مرور زمان برخی از هنجارشکنی‌های غیرمتعارف را درجامعه عادی‌سازی کند،‌ به‌ خصوص دوچرخه‌سواری زن در تیزر تبلیغاتی که با شعر و آواز همراه بچه‌ها می‌خواهد یک شوینده سر را معرفی کند، که این  اصلا در شأن رسانه ملی و مردم نجیب ایران اسلامی نیست. لذا مسئولان باید مراقب شیطنت‌ها باشند،‌ شیطنت‌هایی که گاه عمدا یا سهوا رخ می‌دهند،  ناظران باید همیشه  و درهمه جا گروهی آماده و مهیا برای شناسایی و برخورد با تخلفات داشته باشند. و اگر ناظران امر در وظایف خود کوتاهی کنند چه بسا متخلفان یک جرم را به عرف تبدیل کنند و گناه این موضوع را سالیان دراز برگردن آن ناظر بگذارند.