به گزارش پایگاه خبری شهرستان شاهین شهر و میمه “شاهین نا

زیر پوسته شهر (تأملاتی در جامعه شناسی شاهین شهر) * قسمت اول *

 فرهنگ های حاشیه ای

در طی 10 سال سکونت در شاهین شهر با توجه به حوزه مطالعاتی­ام سعی کرده­ام به حوزه های پنهان و ناشناخته شهر توجه ویژه داشته باشم که حاصل این موضوع سخنرانی­های متعدد درسطح شهرستان و استان بوده است . اما با توجه به ورود جدی بنده به مسائل فرهنگی شهرستان از 1390 حوزه­های جدید از واقعیت‌های شهر برایم مکشوف گردیده است به همین دلیل سعی می کنم بطور بسیار مختصربه این مقولات پنهان و یا نا آشکار بپردازم . بویژه اینکه چندی پیش در مطالعاتم در اندیشه­های رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدگاه ایشان به پرداختن و مطالعه واقعیت‌های اجتماعی و اشراف به واقعیت‌ها به منظور برنامه­ریزی دقیق­تر و علمی­تر و عالمانه­تر توصیه شده ایم .

بارها و بارها در پی حضور در بازار خرازی و یا پاساژهای خیابان فردوسی و یا کافی شاپ‌ها و فست فودها سطح شهر با جوانان و نوجوانانی روبرو شده­ام که دارای گرایشات و اندیشه­ها و رفتارهای متفاوت با فرهنگ مورد نظر دولت و حاکمیت هستند.

به عنوان مثال چندی پیش به دعوت یکی از دانشجویانم در یکی از کافی شاپ­های شهر حضور پیدا کردم در حدود یک ساعتی که در آن مکان بودم با نوجوانان و جوانانی روبرو شدم که با آرایش‌های فشن و با لباس‌های مد سبک جنیفر لوپز،آنجلیا جولی،جسیکا آلبا،نیکل کیدمن،پیر کاردین،جی کرو و لباسهای تونیک  و در حال گوش کردن به موسیقی های اسکار وارد،دی جی روستج،رایان فریش،شیلر،امیر تتلو،سروش هیچکس،یاس،شاهین نجفی و…  بودند. در حالی که در آن مکان تعدادی از دانشجویان خود را نیز مشاهده کردم. اینها همان دانشجویانی هستند که با پوشش و احیاناً تفکر متفاوتی سرکلاس درس حاضر می شوند. یا در یکی از حوزه های بسیج فرد بسیجی را دیدم که با موهای فشن به آنجا آمده بود که البته با تذکر مسئول آن پایگاه مواجه شد و یا هزاران مورد دیگر از مشاهدات دیگر .

مشاهداتی که در آن محیط و سابقه مشاهدات و تاملات تفکراتم در این حوزه چندین روز فکرم را مشغول خود کرده بود تا اینکه دست به قلم بردم و این مرقومه را نگارش کردم . به نظر میرسد یک فرهنگ حاشیه­ای در حال شکل­گیری در کنار فرهنگ سنتی و مذهبی حاکم بر جامعه است . این امر دقیقاً همچون جوامع اروپایی در قرن 19 اوائل قرن بیستم است که باعث بوجود آمدن جنبش‌های مختلف فکری و اجتماعی شد.

در دو دهه اخیر گسترش سریع در حوزه شهرنشینی و مهاجرت افراد از روستاها به شهرها باعث شد که افرادی که در محیط روستایی و با نگرش سنتی و مذهبی رشد پیدا کرده­اند به شهر با تمام مختصات خود مهاجرت کنند. نوع تعاملات درون شهری ، سبک زندگی مدرن ، و گسترش طبقه کارگر شهری و به دنبال آن انقلاب ارتباطات در کشورما در ابتدای دهه 1370 و دسترسی ساده و سهل به فضای مجازی باعث آشنا شدن نسل جوان و نوجوان با فرهنگ‌های دیگر بویژه فرهنگ غربی شده است .

مهاجرت به شهر و آشنایی با فرهنگهای دیگر باعث نوع الیناسیون یا از خودبیگانگی در بین نسل نوجوان و جوان شده است. این امر همزمان با  مسئله تهاجم فرهنگی به کشورمان قرین شده است به همین دلیل ما شاهد آن هستیم که گروههای مرجع از گروههای سنتی مثل خانواده ، مراجع و روحانیون دینی و بازار به دوستان و فضای مجازی و روشنفکران دانشگاهی تغییر پیدا کرده است. گرایش حجم عظیمی از نوجوانان و جوانان به موسیقی های غیررسمی و زیرزمینی مثل  موسیقی رپ ، راک ، هوی و گرایش به سبک‌های مختلف پوشش و الگو قرار گرفتن خوانندگان و بازیگران هالیوود و همچنین الگو قرار گرفتن ورزشکاران ، گذراندن اوقات فراغت به گوش دادن به موسیقی های گروههای لین­کینگ پارک ، تولز ، و ناروانا و … و گروه­های و خوانندگان رپ ایرانی  مثل یاس ، سروش هیچکس و …… همه نشان از تشکیل یک سری فرهنگهای حاشیه­‌ای در لایه‌های پنهان جامعه ماست.

این امر وظیفه مسئولین ما در برنامه­ریزی فرهنگی را صد چندان می­کند.سئوالی که در ذهن من نقش بسته است این است که  آیا ما توانسته­ایم برای این قشر از جوانانمان برنامه­ریزی فرهنگی کنیم؟ آیا اصلاً اینان جایی در نگاه و نگرش­ ما دارند ؟ چه ایرادات و اشکالاتی در طرحها و برنامه­های ما وجود داشته که این نوجوانان و جوانانی که در فضای دینی و شیعی ایران بزرگ شده­اند خود فرهنگ حاکم رسمی جامعه را به چالش می­کشند؟ آیا ما تاکنون پای دل اینان نشسته­ایم یا اینکه دیدگاهها و اندیشه­های آنان را در برنامه­ریزی­هایمان مد نظر قرار داده­ایم ؟

بنابر این یاد این بخش زیبا از شعر سهراب  خواهیم افتاد « چشمها را  باید شست ، جور دیگر باید دید »

علی قادری

شاهین شهر: بهمن ماه 1392