حواستان را جمع كنيد لطفا!

اما در اين متن كه روز گذشته در اختيار رسانه‌ها قرار گرفت و پايگاه اطلاع‌رساني معظم‌له آن را منتشر كرد، نكاتي نهفته است كه مرور آنها و تاكيد بر آنها مي‌تواند براي مردم و مسئولان مفيد باشد و باعث شود كه مجريان برجام و البته «برخي‌ها» حواسشان را بيش از پيش جمع كنند.
در بند اول اين نامه، رهبر انقلاب ضمن تقدير از تلاش هيئت مذاكره‌كننده اخير، با منتقدان اين توافق برخلاف «برخي‌ها» با ادبياتي سراسر ادب و احترام برخورد كرده و ريزبيني اين افراد را قابل تحسين مي‌دانند چراكه «نقاط ضعف آن را به همه‌ی ما یادآور شدند»
جالب است كه رهبر انقلاب به عنوان عمود خيمه نظام اسلامي، نه تنها برخلاف برخي دولتمردان و رسانه‌هاي حامي برجام به منتقدان اين توافق برچسب‌هايي نظير «كاسب تحريم»، «دلواپس»، «بي‌شناسنامه»، «بزدل»، «بي‌سواد»، «تازه‌انقلابي» و… نزدند، بلكه اين بخش از جامعه را شايسته تحسين دانستند، چراكه برخلاف خوش‌بيني‌هاي رايج و سر در برف فرو كردن عده‌اي مشتاق غرب، بر روي «نقاط ضعف» دست گذاشتند تا شايد گوش شنوايي و چشم بينايي بيابند.
در اين نامه يك جريان خاص هم شرمنده شدند. افرادي كه سعي كردند كار كميسيون ويژه مجلس و رئيس آن را سياسي جلوه دهند و در طول روزهاي برگزاري جلسات كميسيون ويژه برجام، از هيچ تلاشي براي كوبيدن اعضاي دلسوز و پيگير آن فروگذار نكردند.
اين نامه نشان مي‌دهد كه برخلاف برخي تيترها، گزارش‌ها و بيانيه‌ها! كميسيون ويژه برجام راه درستي را طي كرد.
ضمن آنكه رهبر انقلاب ضمن تقدير از شوراي عالي امنيت ملي و مجلس شوراي اسلامي به درج ملاحظات مهم شوراي عالي امنيت ملي براي پوشش برخی از نقاط خلأ برجام و تصويب طرح محتاطانه مجلس براي ارائه راه درست اجرا به دولت اشاره داشته‌اند. نكته‌اي كه نشان مي‌دهد، برخلاف دل‌آرام بودن عده‌اي خاص، اين سند تهيه شده داراي اشكالات جدي بوده كه با ملاحظات شورا و طرح مجلسي كه برخي‌ها قصد بركنار داشتن آن از مذاكرات و برجام را داشتند تا حدودي جلوي آن گرفته شده است.
اما شايد مهم‌ترين عبارات اين نامه مهم آنجا باشد كه رهبري مي‌فرمايند: «این مجموعه‌ی پرحجم کار و تلاش و فکر در مسأله‌ای که گمان می‌رود از جمله‌ی مسائل به‌یادماندنی و عبرت‌آموز جمهوری اسلامی باشد، درخور تقدیر و مایه‌ی خرسندی است.»
در اين عبارت واژه «عبرت‌آموز» به چشم مي‌آيد. راستي اين مذاكرات و سندي كه تهيه شده چه عبرتي براي ملت ايران خواهد داشت؟ پاسخ به اين سوال را مي‌توان در بيانات رهبر انقلاب در خصوص كم نشدن دشمني دشمنان انقلاب يا مذبذب جلوه دادن جمهوري اسلامي يا عدم قابل اعتماد بودن امريكايي‌ها يافت. اما شايد زمان نياز باشد تا حجت براي همه تمام شود.
در بند دوم اين نامه رهبر انقلاب ضمن بيان سابقه طولاني رئيس‌جمهور در متن مسائل جمهوري اسلامي، باز هم گوشزد مي‌كنند كه دشمني امريكا با انقلاب اسلامي تمام نشدني است. ايشان به دو نامه رئيس‌جمهور امريكا به رهبري و تاكيد بر عدم قصد براندازي نظام جمهوري اسلامي و تناقضات رفتاري و گفتاري نظير طرفداری از فتنه‌های داخلی، کمک مالی به معارضان جمهوری اسلامی و تهدیدهای صریح به حمله نظامی دولتمردان امريكايي اشاره دارند. نكته‌اي كه بايد جدي گرفته شود. ايشان حتي مورد آخر اظهارات مقامات امريكايي را شايسته برخورد قانوني و ارائه كيفرخواستي عليه اوباما در دادگاه‌هاي بين‌المللي مي‌دانند.
در همين بند به اين نكته باز هم تاكيد مي‌شود كه مشكل اصلي و اساسي امريكا با جمهوري اسلامي «ماهیت و هویت جمهوری اسلامی ایران است که برخاسته از انقلاب اسلامی است.»
دلايل آن هم مشخص است و ربطي به اشخاص دولت‌ها و ادبيات خاص ندارد. مشكل آنها با ما به خاطر « ایستادگی بر مواضع بر حق اسلامی در مخالفت با نظام سلطه و استکبار، ایستادگی در برابر زیاده‌طلبی و دست‌اندازی به ملت‌های ضعیف، افشای حمایت امریکا از دیکتاتوری‌های قرون وسطائی و سرکوب ملت‌های مستقل، دفاع بی‌وقفه از ملت فلسطین و گروه‌های مقاومت میهنی، فریاد منطقی و دنیاپسند بر سر رژیم غاصب صهیونیست» است كه ضربه‌هاي مهلكي به آنان وارد كرده است. «این دشمنی تا هنگامی که جمهوری اسلامی با قدرت درونی و پایدار خود، آنان را مأیوس کند ادامه خواهد داشت.» همان اقتدار درون‌زا، همان چشم داشتن به داخل كشور به جاي دست خارجي‌ها. همان اقتصاد مقاومتي. اينها نكاتي است كه مسئولان به جاي حرف زدن درباره آن بايد بيشتر عمل كنند.
ايشان در همين بند نامه باز هم متذكر مي‌شوند كه مذاكره امريكايي‌ها با ما نه براي حل و فصل عادلانه كه براي پيش بردن هدف‌هاي خصمانه آنها بود. نكته‌اي كه قطعا به برخي‌ها يادآور مي‌شود كه مراقب باشند كه هوس مذاكره با امريكا درخصوص هر مسئله منطقه‌اي و بين‌المللي را از دلشان بيرون كنند.
نقطه عطف دوم اين نامه جايي است كه معظم‌له ضمن اشاره به موارد متعددي از خصومت‌ها كه با ايستادگي تيم مذاكره‌كننده خنثي شد به اشكالات جدي اين سند اشاره دارند: «محصول مذاکرات که در قالب برجام شکل گرفته است دچار نقاط ابهام و ضعف‌های ساختاری و موارد متعددی است که در صورت فقدان مراقبت دقیق و لحظه‌به‌لحظه،‌ می‌تواند به خسارت‌های بزرگی برای حال و آینده‌ی کشور منتهی شود.»
كنار هم قرار گرفتن واژه‌هايي نظير «نقاط ابهام»، «ضعف‌های ساختاری» و «خسارت‌های بزرگ برای حال و آینده‌ی کشور» به نظر مي‌رسد كه نيازي به توضيح اضافه نداشته باشد.
ايشان در بند سوم اين نامه ضمن تاكيد موكد بر رعايت بندهای ۹‌گانه قانون اخیر مجلس و ملاحظات ۱۰‌گانه‌ی ذیل مصوبه‌ی شورای عالی امنیت ملی نكاتي را هم در ۹ مورد بيان مي‌دارند كه توجه بيش از پيش دولت در ميدان عمل را مي‌طلبد.
نكته اول شايد در نگاه نخست به طرف مقابل مذاكره برگردد، اما گرفتن «تضمین‌های قوی و کافی» وظيفه هيئت ديپلماسي ماست كه بايد با جديت اين موضوع را دنبال كند. ضمن اينكه ديگر نمي‌توان در مقابل تهديدات و عباراتي نظير «ساختار تحریم‌ها باقی خواهد ماند» موضع انفعالي داشت و با اظهاراتي نظير «مصرف داخلي دارد» يا «براي پاسخگويي به مخالفان برجام به كار رفته» از پاسخگويي صريح و اعلام شكايت از طرف‌هاي مقابل طفره رفت. ضمن آنكه چنين تهديداتي را نقض برجام مي‌دانند.
نكته دوم هم جلوي ريختن تحريم‌ها در سبد موضوعات پوچ ديگري نظير تروریسم و حقوق بشر را مي‌گيرد. اتفاقي كه نگراني همه منتقدان بود و آنرا نكته‌اي مغفول مي‌دانستند، اما رهبري دولت را موظف كردند تا طبق بند ۳ مصوبه‌ی مجلس اقدام‌های لازم را انجام دهد و فعالیت‌های برجام را متوقف کند.
نكات سوم تا پنجم هم به موضوعي اشاره دارد كه مي‌تواند شرط‌هاي اساسي اين پيام براي حفظ زيرساخت‌هاي هسته‌اي تلقي شود. اينكه هويت آب‌سنگين اراك حفظ شود و تغييرات آن همراه با قراردادي قطعی و مطمئن درباره طرح جایگزین و تضمین کافی برای اجرای آن منعقد شده باشد.
شرايط براي معامله‌ اورانیوم غنی‌‌شده‌ موجود در برابر کیک زرد با دولت خارجی هم همين شرايط را دارد. اما ابتكار فوق‌العاده رهبر انقلاب جايي است كه ايشان تغييرات اراك و خروج اورانيوم‌هاي غني شده را زماني مجاز مي‌دانند كه آژانس بين‌المللي انرژي اتمي پرونده موسوم به pmd را براي هميشه ببندد.
نكته ديگر كه در ماده ششم بند سوم اين نامه آمده، تاكيد ايشان بر رسيدن صنعت هسته‌اي به ۱۹۰ هزار سويي است كه پيش از اين هم بر آن تاكيد داشته‌اند. چراكه ظاهرا در ضمائم برجام نكاتي وجود دارد كه ايجاد نگراني مي‌كند و بايد رفع شود.
ايشان در اين نكات به دقت سازمان انرژي اتمي هم تاكيد دارند تا روند به گونه‌اي پيش برود كه پس از پايان دوره ۸ ساله دچار كمبود يا عقبگردي در صنعت هسته‌اي نشده باشيم.
نكته جالب ديگر آنجاست كه تاكيد ايشان بر مرجع بودن متن مذاكره است و نه تفسير طرف مقابل. ضمن آنكه ايشان با توجه به ابهامات در متن برجام و احتمال نقض عهد امريكايي‌ها، وجود یک هیئت قوی، آگاه و هوشمند برای رصد پیشرفت کارها و انجام تعهدات طرف مقابل و تحقق آنچه در متن نامه تصریح شده است را ضروري مي‌دانند. هيئتي كه قطعا مي‌تواند بدون درنظر داشتن مناسبات سياسي و حزبي جلوي بدعهدي‌هاي طرف مقابل را بگيرد و سكوت نكند.
با پايان نكات مورد نظر رهبري ايشان چند موضوع مهم را به دولت باز هم متذكر مي‌شوند. اينكه دولت نبايد به رفع تحريم‌ها چشم بدوزد و گشایش اقتصادی، بهبود معیشت و رفع معضلات کنونی جز با جدی گرفتن و پیگیری همه‌جانبه‌ی اقتصاد مقاومتی میسر نخواهد شـد.
ضمن آنكه واردات بي‌رويه را ممنوع داشته‌اند و ممنوع‌تر از آن وارد کردن هرگونه مواد مصرفی از امریکاست. دولتي كه قطعا سعي مي‌كند اولا از ايران براي كالاهاي خود بازاري پررونق بسازد و ثانيا راهي براي نفوذ پيدا كند.
قطعا لازم است مسئولان اين نامه را چندباره بخوانند و به موارد آن مو به مو عمل كنند، چراكه درصورت محقق نشدن منويات ايشان، باز هم اصحاب رسانه بدون ترس از برچسب‌زني‌هاي رايج وظيفه خود مي‌دانند كه نكات پرابهام و يا خداي ناكرده جدي گرفته نشده و عملياتي نشده را پيش چشم مردم و مسئولان قرار دهند.

^{ایمان شریعتی}